Lọ akụkọ ihe mere eme nke Valladolid ochie bụ otu n'ime ihe kachasị mkpa na Mexico, ma maka akụkọ ihe mere eme nke ụlọ ya na maka ihe owuwu ha na ọdịbendị ha. Chọpụta ntakịrị ihe banyere akụkọ ntolite ya ebe a.
Na Morelọ akụkọ ihe mere eme nke Morelia Ọ bụ otu n'ime ihe ndị kachasị mkpa na Mexico, ma n'ihi mkpa akụkọ ihe mere eme sitere na ya site na mba ahụ, yana n'ihi ncheta ya. Maka nke a, emeela usoro nchekwa nke iwu ogologo oge, n'agbanyeghị agbanyeghị ọdịda na ntinye akwụkwọ ha, nyere aka na nchekwa nchekwa nke ihe ncheta n'ọtụtụ dị elu.
Ewezuga ụfọdụ mmerụ ahụ na mmeghe okporo ámá, ọkachasị na mpaghara ndị gbara mgbaba ochie, nke mere na narị afọ gara aga n'ihi Iwu Ndozigharị, ,lọ Ọrụ Mere Emebewo atụmatụ nchekwa obodo mezue oke. N'ezie, mpaghara a bụ nke ochie Valladolid bi na njedebe nke narị afọ 18, nhazi ya gosipụtara na atụmatụ mara mma edepụtara site na iwu nke onye isi ọrụ Don Miguel La Grua Talamanca y Branciforte, na 1794.
Na njedebe nke obodo a mepere emepe, nke bụ nke na-achị obodo nke ọma, enyerela iwu na iwu nchekwa. Iji maa atụ, iwu maka ichekwaba etu esi ahụkarị obodo ndị Morelia n'obodo Morelia, bụ nke ekwuputara n'August 18, 1956, nke Iwu Onye isi ala, nke na-ekwuputara Federal Center nke Historic Center nke Morelia mpaghara nke Ihe Ncheta Akụkọ Mere Eme. Onye isi ala, Carlos Salinas de Gortari, na Disemba 14, 1990 ma bipụtara na Gazette Official na 19th nke otu ọnwa ahụ. N'ikpeazụ, nkwupụta gọọmentị nke UNESCO, banyere ihe bụ World Cultural Heritage, na Disemba 12, 1991.
Ihe a dị n'elu na-egosi oke mkpa ọdịbendị nke Centerlọ Ọrụ Mere Eme nke Morelia nwere. Anyị enweghị ike ileghara ya anya na ngwụcha nke oge nnọchi anya, mgbe ahụ Valladolid bụ obere obodo nwere ọnụ ọgụgụ ndị bi na 20,000, o nwere nnukwu kọleji anọ nwere ụlọ ha dị iche iche, saa mbara ma maa mma, ya bụ: Tridentine Seminary College; Mahadum San Nicolás Hidalgo; nke bụ Colegio de Los Jesuítas na Colegio de Las Rocas maka ụmụ agbọghọ. N'otu aka ahụ, ọ gaghị abụ ikwubiga okwu ókè ikwu na n'oge nnwere onwe ọ bụ, na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, obodo kachasị izu ike na echiche na New Spain. Nke a bụ ìhè izizi nke Dr. José Maria Morelos, onye aha nna ya gbanwere ka ọ bụrụ ihe ịga nke ọma na-eketa obodo ahụ site na iwu nke ọgbakọ omebe iwu mpaghara na 1828. Omenala nke esemokwu mmekọrịta ọha na eze na ike ruo ugbu a, n'ụzọ ụfọdụ, ugboro ugboro ọ na-egosipụta onwe ya na obi nke Centerlọ Ọrụ Akụkọ Ihe Mere Eme, iji kwanyere ya ùgwù na ihe ndabara; nsọpụrụ bụ mmata na-adịgide adịgide nke na-aga n'ihu na-eguzo maka Iucha, mana ihe nhụsianya ahụ bụ na, ruo ọtụtụ iri afọ, ọkachasị nchegbu ụmụ akwụkwọ ma ọ bụ ọchịchọ maka ikpe ziri ezi, ejirila ihe a na-akpọ "pints" ma ọ bụ ahịrịokwu ndị edepụtara n'ụzọ na-enweghị isi na ihe ncheta ma ọ bụ ihe ọ bụla ụlọ, nke na-emerụ ha ahụ ma na-eme ka ihe kpatara ya ma ọ bụ ihe ndị kwesịrị ka ọmịiko bụrụ ihe na-ewe iwe ma ọ bụ na-adịghị mma.
IHE SITE N’AKA AKISTKỌ
E hiwere Morelia dị ka obodo gọọmentị na May 18, 1541 site na iwu nke Viceroy Antonio de Mendoza, na-akpọ ya Guayangareo, e nyere aha Valladolid oge ụfọdụ ka e mesịrị, na ọkara nke abụọ nke narị afọ nke 16, yana aha obodo na Uwe agha. A na-ahụta na mkpa ọ dị ka ọnụọgụ mmadụ bidoro na 1580, mgbe bishọp nke Michoacán na ndị isi obodo kwagara na Pátzcuaro, nke mere na 1589.
NKWUKWU ONLỌ
N’oge narị afọ nke iri na asaa mmepe ya bidoro ma bawanye; na mbido, nnukwu conven abụọ nke San Francisco na San Agustín dechara; n’etiti, ndị nke El Carmen na La Merced, tinyere ụka ndị ọzọ dịka La Compañía, San Juan na la Cruz, mana, nke kachasị, na 1660 iwu nke katidral dị ugbu a bidoro, nke mejupụtara ụlọ ọrụ ihe owuwu okpukpe nke ndị okenye n'ike n'ike n'oge ahụ malitere na mba ahụ dum. Ọnọdụ nke nnukwu ụlọ nsọ ahụ kọwapụtara nhazi na nkesa nke oghere na obodo ndị mepere emepe, na iji amamihe na nke pụrụ iche nke a na-akpọ "ngalaba ọla edo", nke na-ekewa etiti obodo ahụ n'ama abụọ ahaghị nhata; nke kasị ukwuu nwere ọnụ ụzọ, nke pere mpe nwere mgbidi, mana na enweghị enweghị ọnụ ụzọ, na njikọta na ahịrị dị ukwuu. Otú ọ dị, nnukwu ọganihu ụlọ na mkpụrụ osisi kachasị elu, mere na narị afọ 18; site n'aka ya oge akara aka dịkarịsịrị nta na nke kachasị dị ukwuu taa na-achọ obodo ahụ mma ma jiri ya kpọrọ ihe, ma n'okpukpe ma n'obodo.
N'etiti narị afọ a, e guzobere ma wuo nnukwu ebe obibi ndị nọn atọ: Las Rocas, Las Monjas na Capuchinas; ọzọ nke friars, nke San Diego; ụka ise ọzọ, gụnyere nnukwu nke raara onwe ya nye San José na ọkara ụlọ ụka iri na abụọ.
Na 1744, e wuchara facades na ọmarịcha ụlọ elu nke katidral ahụ. Ọ bụkwa narị afọ nke kachasị mma nke ụlọ obodo, na-egosipụta onwe ya na ụlọ agụmakwụkwọ na gọọmentị mara mma, dị ka Seminary College (ụlọ gọọmentị taa), Jesuit College (taa bụ Clavijero Palace) na kọleji nke San Nicolás. , Las Casas Reales (nke ugbu a), La Alhóndiga (taa bụ ndọtị nke Obí Ikpe Ziri Ezi), tinyere ọtụtụ obí eze na ụlọ ndị mara mma.
Dika nnukwu mmepe di otua choro oru ndi mmadu, emere ka uzo a di nma site na isi mmiri na, n'etiti 1785 na 1789, site na mkpali na mmesapụ aka nke Bishop Fray Antonio de San Miguel, e wuru ulo ndi siri ike nke uzo 1700 na 250-foot. na ogidi nkume atọ.
N'oge na-adịghị anya tupu Nnwere Onwe, obodo ahụ nwere ihe dị ka puku mmadụ iri abụọ.
N'ime otu narị afọ nke Iwu Ndozigharị ahụ, e wuru obere nke ọdịdị okpukpe ma bibie ọtụtụ ọrụ enweghị ọnụ ọgụgụ, mana n'aka nke ọzọ, n'oge a, ebe obibi neoclassical na-aba ụba nke edoziri nke ọma n'akụkụ obí eze ochie. dị ka ngosipụta nke nwughari na mmekọrịta mmadụ na ibe ya chọrọ n'oge ahụ.
Ná ngwụsị nke narị afọ, e wuru ụlọ ndị dị mkpa dị ka Seminary Tridentino ọhụrụ, na-esote Chọọchị San José, na Schoollọ Akwụkwọ Teresiano (taa Federal Palace), nke Don Adolfo Tremontels duziri, ya na ụdị neoclassical nke a chọrọ mma nke sitere na ya ihe ndi ozo kariri ihe ndi ozo nke obodo. Ka usoro okike ndị a na-agbakọ, e mere ka obodo ahụ baa ọgaranya; Naanị na etiti akụkọ ihe mere eme ya, Morelia nwere nnukwu oghere iri, ihe dị ka ebe ise na ọtụtụ nkuku nwere isi iyi ọha na eze, dịka oghere oghere, mechie akwa nke n'okporo ámá na agbata, nke dị gburugburu ụka iri abụọ na ụlọ ụka nke oge ahụ. viceregal, n'etiti nke nwekwara ọtụtụ obí eze na mansions.
Ebughi nbibi na-ewu ụlọ, ma ịchekwa bụ ụzọ nlọghachi; Na nke a, Morelia na-achọ ntinye aka ya, ebe otu n'ime akọnuche akọnuche, nke e ji mara ọmarịcha oge ochie, bụ nke nkwanye ugwu maka ihe nketa ọdịnala. Nke a bụ ibu ọrụ nke Iwu Iwu Federal maka Nchebe nke Ebe Akụkọ Mere Eme nke Morelia, ebe edepụtara ma ọ bụ tinye ihe na-erughị ụlọ 1,113, ihe ngosi nke nnukwu akụnụba obodo ahụ ka nwere.
Omume URBAN
Usoro nke mbụ, nke emere na narị afọ nke 16, agbadatala anyị nke ọma, na-eme ka agụụ ndị Renaissance dị oke ọnụ ugbu a dị ka iwu, ịla n'iyi, na oghere ndị nwere anya nke na-emeghe n'ámá ma gbasaa n'okporo ámá na-enweghị atụ egwu uto. Maka oge ya, obodo ahụ ji mmesapụ aka chebara echiche; Site na mbido, o nwere okporo ámá na obosara sara mbara, nwere oke mkpofu mbara igwe nke na mmepe ya mechara mee ihe ọ bụla mana ọ na-enye azịza site na ncheta vetikal nke gallantry chọrọ ma hụ ya site na ụgbọ elu ya.
Iwu na-enweghị monotony na-elekọta n'okporo ámá, okporo na, ka ọ na-agbatị na-adịghị mma nke ugwu ahụ, na-efunahụ mgbatị geometric ma kwekọọ na ha, ọ bụghị n'ụzọ nkịtị mana ụzọ "organic", anyị ga-ekwu taa. Grid a, nke yiri ka ejiri aka, `` ọ bụghị ya na onye na-achị achị, na-achịkwa ụzọ nke n'okporo ámá ndị na-agagharị nwayọ, na-eme ka ụgbọelu kwụ ọtọ dị ka oyiri nke undulation kwụ na-akwagide ha.
Nkwekọ a n'etiti atụmatụ na ịrị elu, nke ejiri amamihe kwuo ya, bụ nke a gbakwunyere n'ụzọ dị egwu na mbọ iji gosipụta ịma mma nke nnukwu ụlọ, na-ebuli mpịakọta ha ma ọ bụ ihe ndị mbụ dị ka facades, ụlọ elu na ala ụlọ. Emezuru nke a site na isi echiche nke ụzọ n'okporo ụzọ na-agakwuru ha, ebumnuche dị ugbu a na izizi n'okporo ámá na-eduga na facade nke San Francisco na n'akụkụ nke San Agustín. Ka oge na-aga, e mere ka ihe ngwọta a pụta ìhè ma mee ka Baroque mesie ike dabere na nnukwu ihe atụ nke ntinye nke katidral, nke malitere na 1660, na-achọpụta isi ya abụghị na njikọ na square ahụ, kama yana n'okporo ámá abụọ na-eduga ya , n'ụzọ ọ ga-abụrịrị na ihe mbụ ya na apse na-akwụsị, n'otu oge ahụ ka ha mezuru echiche sara mbara. Mgbe Katidral ahụ gasịrị, ọtụtụ ụka, site n'oge Baroque zuru ezu, ọkachasị na narị afọ 18, gbanwere usoro mgbanwe Renaissance na-agbanwe agbanwe ma jiri akọ mee ya ka ọ bụrụ Baroque, na -emepụta ihe ịtụnanya dị iche iche site na ịdị iche n'okporo ámá ahụ. na e wuru ụfọdụ ụka n'ụdị nke na, na-agbanwe nhazi nke mbụ ntakịrị, ma ọ bụ na-atụ ụjọ ịkwụsị ya n'ụfọdụ oge, a na-etolite ihu, ụfọdụ akụkụ ihu, ụlọ elu na ụlọ elu, n'ụzọ ha si pụta n'ụzọ na ndị na-agafe agafe, na-egosipụta echiche. Taa, ọ bụ ihe dị mkpa na Morelia, ọ bụ ezie na ọ bụghị nanị, nkwekọrịta dị mma nke ụlọ ọrụ obodo ya kwadoro maka nnukwu njedebe.
Echiche nke, site na imeghe na n'efu, na-etinye obi gị dum, na-achịkwa ya ma na-ejide ya site na udo dị jụụ nke dị n'ime.
Ya mere, ihu nke ụlọ arụsị ndị dị ka Katidral, San Francisco, ọnụ ụzọ akụkụ nke San Agustín, isi ụzọ na ọnụ ụzọ San José, Las Rosas, Guadalupe na Cristo Rey, na-akwụsị n'okporo ámá.
Okporo ámá nke Morelia abụghị naanị na ha na-agbanwe agbanwe nke na-enweghị njedebe, ha anaghịkwa zigzag ma ọ bụ na-agbaji aka na-enweghị isi, kama ha nwere ebumnuche ebumnuche, echiche nke ọtụtụ obodo mepere emepe na-ahapụghị ihe ọ bụla. n'etiti n'etiti monotony na ọmarịcha.
Nkọwapụta nke obodo
Ikekwe ihe ngosi nka nke kacha amasị onye ọbịa ahụ bụ Morelia bụ otu ịdị n'otu kwekọrịtara na ọ na-atọ ụtọ. N'ileba anya na mbụ, o yiri ka obodo ahụ ọ mere n'otu oge; naanị mgbe ị na-elele ya dị iche iche ụkpụrụ ụlọ mmadụ nwere ike ịghọta na ọtụtụ ìgwè eras na ekwekọghị n'ụdị na-eme ka ya, tọrọ ntọala na n'obi site na a iwu uche na-eweta na iwu site na-ewu ihe: na-agbari okwute. N'ebe a, ụdị ahụ yiri ka ọ malitere dị ka ngosipụta oge dị mkpa, ma na-eme ka ihe ha ghara ime.
Taa, mgbe ọtụtụ obodo gbanwere na-eweta ọdịiche ndị na-eme ihe ike, nke a mejupụtara ọnọdụ ịchọ mma nke "ịdị n'otu n'ụdị dị iche iche" ka emee ka ọ bụrụ ihe ịtụnanya karị, nke na-enye Morelia ịbụ onye isi na ịbụ nna ukwu, n'ụzọ, ili na austere.
Nnukwu obodo, mana etolite etolite, nke atụmatụ atụmatụ nwere oke zuru oke maka akụkụ abụọ. O zuru ezu ịhụ Katidral ahụ, ebe pilaster na-achị na kọlụm na ihe enyemaka na nnukwu ihe ọkpụkpụ. N'èzí naanị ya, Katidral a nwere ihe karịrị narị pilaster abụọ na ọ bụghị otu kọlụm, okwu pụrụ iche na nke pụrụ iche n'etiti katidral viceregal.
Ebube mara mma dị oke mma, na-enye mmasị na ọmarịcha ihe ncheta na ịchọ mma nke ịchọ mma, ụtọ na njirisi ndị agbatị n'obodo, ebe a họọrọ ụda imeru ihe n'ókè kama nke euphoria.
Nke a bụ Morelia, onye ikike ya na njirimara ya kachasị ike doro anya na ịmara otu esi eme ka usoro na usoro dị iche iche kwekọọ, na nnabata ya, na-enweghị nkwenye siri ike ma ọ bụ nraranye dị mfe, n'ike nke assimilation, nke na-ejide ihe ọ na-ewere na ọ bụ ya adaba, ma na-ahapụ gafere ihe na-adịghị mata na ya plastic echiche oyi site na narị afọ.
