N'ebe ọwụwa anyanwụ Ime Anwansi Oaxaca bụ nnukwu akụ na ụba ma nwee nnukwu ebe nkiri ndị ọzọ anyị chọrọ ịkọrọ gị site na ntuziaka a zuru oke.
1. Kedu ka m ga-esi gaa San Pablo Villa Mitla?
San Pablo Villa Mitla, ma ọ bụ naanị Mitla, bụ obere isi obodo nke obodo Oaxacan nke otu aha ahụ, nke dị na Central Valleys mpaghara Oaxaca. Obodo a bụ nke District nke Tlacolula de los Valles Centrales, ohere mbara ala nke nnukwu nnukwu ndagwurugwu atọ nke Mixtec Nudo, Sierra Juárez na Sierra Madre del Sur. Obodo Oaxaca dị naanị kilomita iri anọ na isii site na Ime Anwansi.
2. Olee otu esi hiwe obodo?
Ndị Aztec a na-akpọ "Mictlán", nke pụtara "Ndagwurugwu Ndị Nwụrụ Anwụ," nhazi oge gara aga nke ndị mmeri meriri. Ndị nkwusa ozioma nke Spain wuru ụlọ nsọ mbụ na etiti narị afọ nke 16 iji sọpụrụ Onyeozi nke ndị Jentaịl na obodo ahụ nakweere aha San Pablo Villa Mitla. A ọma akụkụ nke oké rụrụ wuru site Mixtecs na Zapotecs dabara nke ọma ọbọhọ omenala imposition na ha were dị ka a «quarry» nke ihe. Na 2015, e tinyere San Pablo Villa Mitla n'ime obodo Ime Anwansi iji kpalite njem nleta nke saịtị dị mkpa nke ihe ochie yana ụkpụrụ ụlọ ya na mma ya.
3. Kedu ụdị ihu igwe dị na Mitla?
N'ịbụ nke ịdị elu ya nke 1,684 mita dị elu karịa oke osimiri dị na Central Valleys, obodo San Pablo Villa Mitla nwere ihu igwe magburu onwe ya, oyi, ọ bụghị mmiri ozuzo na-enweghị oke mgbanwe na temometa. Kwa afọ nkezi okpomọkụ bụ 17.4 Celsius C; nke na-ebili na 20 Celsius nke kachasị ọkụ (May) wee daa na 15 Celsius C n'oge kachasị oyi, nke bụ site na Disemba ruo Jenụwarị. Naanị 623 mm mmiri na-esi na mbara igwe daa kwa afọ, ọkachasị n'oge May - Septemba.
4. Kedu ihe bụ isi ihe nkiri nke Mitla?
Isi ihe na-adọrọ mmasị na San Pablo Villa Mitla bụ nnukwu ebe a na-amụ ihe mgbe ochie, nke bụ ihe akaebe gbara ọkpụrụkpụ nke obodo Zapotec na Mixtec. N'etiti ebe a na-amụ ihe mgbe ochie, nke nwere ebe a na-akpọ pre-Columbian dị ka atrium ya, bụ Churchka San Pablo, nke e wuru n'elu ihe ncheta oge Hispanic dị ka akara ngosi nke ọdịbendị Ndị Kraịst. Ọmarịcha Palacelọ Municipal bụ ụlọ ọzọ kwesịrị ịnwe mmasị na obodo ahụ. Na nso Mitla ka mmiri mmiri si dakọtara ọnụ nke Hierve el Agua, ihe ịtụnanya mara mma. Mitla na-echekwa gị site na ntụpọ ojii ya, chọkọletị ya na mezals, ihe nnọchianya ya na tebụl.
5. Kedu ihe dị mkpa Archaeological Site nke Mitla?
Zapotec - Mixtec mpaghara ihe ochie bụ Mitla bụ nke na-anabata ndị ọbịa kachasị na Oaxaca, mgbe nke Monte Albán gasịrị. Saịtị mejupụtara 5 monumental ụkpụrụ ụlọ ensembles na-ebu aha nke Grupo del Norte, Grupo de las Columnas, Grupo del Arroyo, Grupo del Adobe, na-akpọ Grupo del Calvario; na Ebe Ndịda. Abụọ ndị ikpeazụ bụ nke kacha ochie, na-emegharị usoro ọdịnala nke akụkụ anọ, gbara ya gburugburu, dịka na Monte Albán. Nkewapụrụ n'akụkụ ọdịda anyanwụ nke obodo ahụ mgbe ochie bụ ihe owuwu a na-akpọ La Fortaleza, usoro nchekwa Zapotec megide agbụrụ agbụrụ.
6. Kedu ihe dị iche na ụlọ ọrụ ụlọ?
N'ime saịtị ahụ dum, ihe kachasị mma bụ Otu Ogidi, nke a na-ahụkarị site na iji ihe owuwu ndị a dị ka ihe nkwado na ihe ịchọ mma. N'obí dị na otu a na-egosi nka na nlezianya ojiji nke frets dị ka ihe ịchọ mma ịchọ mma na friezes nke facades na mgbidi. A na-eme atụmatụ na e wuru Otu ìgwè nke Ogidi n’agbata narị afọ nke 14 na nke 15, na owuwu ya wakọtara talent kacha mma na sayensị na nka. Akụkụ ndị ọzọ nke Group of Columns bụ akụkụ anọ ya, ọ dị mwute na ha mebiri na narị afọ nke 16 mgbe a napụrụ ha ihe ha iji wuo ụlọ nsọ San Pablo.
7. Kedụ ka theka San Pablo dị?
Ọ dị n'ime mpaghara ihe ọmụmụ ihe ochie ma wuo ya n'elu ikpo okwu nke Hispanic nke na-eje ozi ugbu a dị ka atrium. E wuru ụlọ nsọ ahụ na 1544 na ụlọ okpukpe okpukpe Zapotec ma nwee domes anọ, octagonal atọ na akwara ndị mechiri emechi na nke okirikiri nke na-emechi apse. Otu n'ime octagonal domes encloses nsọ na ọzọ ukwe. A na-eji faịdị nke ụka pụrụ iche chọọ mma yana pyramidal ridges yana na mgbidi ndịda nke atrium ọ ka nwere ike ịmasị mosaic Zapotec. N'ime chọọchị ahụ, ọtụtụ ihe osise okpukpe pụtara ìhè.
8. Kedụ ihe pụtara iche na Obodo Ọchịchị?
Onye isi oche nke Ọchịchị nke Mitla na-arụ ọrụ n'ụlọ ụlọ elu mara mma, nke nwere ụlọ elu na belfry. Na ọkwa mbụ, ọnụ ụzọ dị ogologo na-anọchi anya na arches nke semicircular na-akwado site na ogidi ndị nwere anya, ebe ala elu ahụ dị iche site na ahịrị nke mbara ihu. N'ihu ihe owuwu ahụ, e nwere ụlọ elu nke ozu 5, nke ikpeazụ mechara na obere dome. Bodylọ nke anọ nke ụlọ elu ahụ nwere elekere arụnyere ma nwee balustrade. N’etiti etiti nke okpueze ahụ, enwere oghere na mgbịrịgba.
9. Ọ bụ eziokwu na ebe ngosi ihe mgbe ochie dị na Mitla ga-emechi n’ihi na iberibe iberibe ahụ apụọ n’anya?
N'ime afọ ndị 1950, American Edwin Robert Frissell nwetara ụlọ sara mbara na Mitla, ebe ọ wụnyere ọtụtụ nchịkọta ihe ochie, ebe a maara ebe ahụ kemgbe dịka Frissell Museum. Mgbe e mesịrị, onye nchịkọta a bụ Howard Leigh kpebiri ịkpọrọ Frissell Museum nnukwu mkpokọta nke ihe Zapotec nke o nwere n'obodo Oaxaca, na -emepụta atụmatụ nke agbata n'etiti 40,000 na 80,000, nke kachasị na mba ahụ. Mgbe Frissell nwụsịrị, ihe onwunwe ahụ nyefere ndị ọzọ nwe ya, emechiri ihe ngosi ahụ wee malite ikpuchi ihe omimi nke ebe ihe ndị ahụ dị. A maara na otu akụkụ dị n'aka National Institute of Anthropology and History, na ka ọ dị ugbu a, Mitla na-eche ka emepee ebe ngosi ihe mgbe ochie ya, nke ga-enye ya nnukwu nkwalite ndị njem. Anyị nwere olile anya na mgbe ị gara Mitla, ha emepeela ya.
10. Kedu ihe bụ Hierve el Agua?
17 kilomita site na San Pablo Villa Mitla bụ obodo San Isidro Roaguía, bụ ebe a na-achọta mmiri iyi mmiri nke Hierve el Agua, ihe ịtụnanya sitere n'okike nke dị ọtụtụ nde afọ. N'ebe dị anya ọ dị ka nsụda mmiri nke nọgidere na-adịgide adịgide n'ihi ihe omume dị egwu, na n'ụzọ ụfọdụ ọ dị, ebe ọ bụ na ọ bụ ihe gbasara calcium carbonate ahụ dị n'ime mmiri nke gbakọtara n'ime puku afọ, nke otu ya mere na na stalactites na stalagmites. Mmiri nke guzobere mmiri mmiri ahụ mekwara nnukwu ọdọ mmiri nke na-enweghị obi ụtọ ma ọ bụ ugbu a spa. Enwere usoro mkpofu Zapotec nke dị afọ 2,500 na saịtị ahụ.
11. Kedu ihe m nwere ike ịzụta dị ka ihe ncheta?
Ọtụtụ ụlọ dị na etiti akụkọ ihe mere eme nke obodo ahụ na-arụkwa ebe a na-arụ ọrụ akwa nke ndị omenkà maara nke ọma na mpaghara ahụ. Dị akwa akwa dị iche iche gụnyere akwa uwe, ịcha mma ejiri aka na arịa ụlọ, dịka akwa, akpa, sarapes, hammocks na akwa akwa. Ha na-ejikwa eriri anụ ọhịa, obere okwute na mkpụrụ rụọ ọla aka na ihe olu. Otutu ihe eji eme akwa ahu bu ihe omuma nke Zapotec ma weputa ha site na akwukwo ndi Hispanic, obu ezie na enwere otutu ihe ndi ozo. N'ihu mpaghara ihe ochie, e nwere ahịa aka nke na-enye ihe ncheta ndị a mara mma.
12. Kedu ka afọ bụ gastronomy nke Mitla?
Oaxacans nke Central Valleys bụ ezigbo ndị na-eri ntụpọ ojii na Mitla na-ebi ndụ na ọdịnala, na-eri ma nye ya na agba niile, ọkachasị oji. Nri ọdịnala ọzọ bụ imeju na akwa. Iji drinkụọ ihe ụtọ, ha nwere chocolate ha na-ekpo ọkụ, mmetụ dị ọkụ n'oge ụbọchị oyi, nke ha ji mmiri na-akwadebe ọ bụghị mmiri ara ehi. Ihe ọ alcoụholicụ na-egbu egbu na mpaghara ya bụ mezcal, nke sitere n'okike ma ọ bụ nke nwere mkpụrụ osisi, nke ha kpọrọ creams. Na obere obodo Matalán, 5 km si Mitla, e nwere ọtụtụ palenques mezcal na a na-akpọ obodo "isi obodo ụwa nke mezcal."
13. Gịnị bụ ememme ndị bụ isi na Mitla?
A na-eme emume ndị nchebe dị nsọ na nsọpụrụ San Pablo n'ọnwa Jenụwarị. Maka oge ahụ, ụlọ nsọ ahụ, nnukwu ụlọ mbata nke Hispanic na n'okporo ámá ndị gbara ya gburugburu jupụtara na ndị obodo na ndị njem ala nsọ ndị si n'obodo ndị dị nso na obodo ndị gbara ha gburugburu. Oké ngagharị nke nwere ihe oyiyi nke onye nchebe ahụ na-amalite site na ụzọ ọpụpụ apotheosis si n'ụlọ nsọ na mpaghara ihe ochie, na-aga n'ihu na-eli ozu dị nso ma na-ejedebe na etiti obodo ahụ. N'ime usoro ahụ, ọtụtụ n'ime ndị bịaranụ na-a drinkụ ọgwụ mezcalitos. Ndị otu egwu na-eme ihe nkiri okpukpe, otu dị iche iche na ejiji na echiche efu, nke e wuru maka ememme ahụ.
14. Ebee ka m ga-anọ?
San Pablo Villa Mitla nọ na imepụta onyinye nke ndị njem nleta na maka ugbu a, akụrụngwa ụlọ na obodo ahụ pere mpe. Enwere ike ịkpọ aha thelọ oriri na ọ Donụ Donụ Don Cenobio, na akuku Juárez na Morelos na etiti akụkọ ihe mere eme, na-enwe aha dị mfe ma dị ọcha. Otú ọ dị, ịdị nso nke obodo Oaxaca na-enye gị ohere ịnọ iji mara Mitla nke ọma. Dị ka ihe atụ, na 40 kilomita ma ọ bụ obere site na San Pablo Villa Mitla bụ, Hotel del Lago Express, Hotel Suite María Inés, Hotel Las Palmas na Fiesta Inn Oaxaca.
15. Ebe ọ bụla iri nri?
Rancho Zapata, nke dị ntakịrị tupu ya eruo Mitla, nwere uru nke ịmepụta mezcal nke aka ya ma na-eri nri ndị Mexico, Spanish na Latin; ịbụ onye a na-eto nke ukwuu maka chicharrones ya na nri Oaxacan. Doña Chica, na Avenida Morelos 41 nke dị na ime obodo, na-enye nri mpaghara, ma ịgba ọsọ ma à la carte. El Famoso dị na Km. 1 nke okporo ụzọ ma na-enye nri nri ndị Mexico na ebe mara mma. Nhọrọ ndị ọzọ bụ La Choza del Chef na Restaurante Donaji.
You nwere mmasị na ịgagharị nkwupụta ozi anyị na San Pablo Villa Mitla? Ọ bụrụ na ị nwere azịza ọ bụla, biko degara anyị akwụkwọ ma anyị ga-eji obi ụtọ tụlee ha. Lee gị n'oge adịghị anya maka njem ọzọ magburu onwe ya.
