E nwere ọtụtụ ụdị cacti na-adịkwaghị na Mexico; ndị ọzọ na-achọ ịla n’iyi.
Dị ka ọ dị na ezinụlọ dịgasị iche iche nke ahịhịa Mexico, cacti adịkwaghị anwụ tupu ndị sayensị achọpụta ha ma chọpụta ọtụtụ àgwà ha; ọtụtụ ụdị akwụsịla na-enweghị anyị amaghị akụnụba anyị tufuru ha n’iyi. N'ihe banyere cacti, nke a dị oke njọ, ebe ọ bụ na a na-enyo enyo na ikike akụ na ụba ha, ka amụrụ obere, dị ukwuu.
Dịka ọmụmaatụ, a maara ọtụtụ ụdị bara ọgaranya na alkaloids. Peyote nwere ihe na-erughị 53 alkaloids - mescaline bụ otu n'ime ha. Ndị a bụ nsonaazụ nke nyocha n'oge na-adịbeghị anya site n'aka Dr. Raquel Mata na Dr. MacLaughling, bụ ndị mụtara banyere osisi 150 nke ezinụlọ ahụ. Ike ọgwụ nke ụdị a pụtara ìhè.
UMUAKA, IME OBI UBARA
Omenala anyi ji ogwu cacti eme otutu ihe. Otu ihe atụ: ruo ọtụtụ narị afọ, ndị na-agwọ ọrịa na-eji ikike hypoglycemic nke anụ ahụ na-agwọ ọrịa shuga; Agbanyeghị, ọ bụ naanị obere oge gara aga, site na nnọgidesi ike nke ndị nyocha nke Imss Unit for the Development of New Medicines and Traditional Medicine, akụ a nke kaktus a nabatara nke sayensị. Kemgbe ahụ, Social Security nwere ọgwụ ọhụrụ, na-adịghị emerụ ahụ, dị ọnụ ala ma dị irè karị iji lụso ọrịa shuga ọgụ: lyophilized nopal juice, soluble powder. Ihe omuma atu ozo: a kwenyere na akuku aru ndi ozo di na oke ala anyi ka ebuso oria cancer agha; N'ezie, ụdị ihe a nke cactus bara ọgaranya na ọgwụ nje na triterpenes.
AKWADKWỌ AKWADKWỌ?
N'ebe dị iche iche, Dr. Leia Scheinvar, si na UNAM Cactology Laboratory, na-amụ banyere iji cacti mee ihe dị ka ndị na-ahụ maka ọla na ala mmiri. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, inyocha ụdị na agba nke cacti nwere ike ịkọwa kpọmkwem ọnọdụ nke ọla edo. Ntọala nyocha a ka na-achọ ịmata. Dr. Scheinvar hụrụ necrosis na agba pụrụ iche na ọtụtụ cacti na Zona del Silencio na San Luis Potosí, ebe o doro anya na ọ bara ọgaranya na uranium. Mkparịta ụka ọzọ ya na ndị na-eme nchọpụta sitere na German Democratic Republic, nwere mmasị na ịmụ akwụkwọ bioindicator, tinyere ya n'okporo ụzọ ahụ.
Ebumnuche akụ na ụba nke cactus pụtara ìhè: ọ bụghị naanị na ojiji ya dị ka nri mmadụ (akwụkwọ nri a gụnyere ihe na-erughị usoro iri asaa) kamakwa dị ka nri ọ na-enwe ekele dị ukwuu; Anyi ekwuola ụfọdụ maka ojiji eji eji ya agwọ ọrịa; Ọ bụkwa isi nke shampoos, ude na ihe ịchọ mma ndị ọzọ; ọ bụ ihe nnabata nke cochineal nke acha uhie uhie, ahụhụ nke esipụtara ya nke nwere ike ịmara ọganihu ọhụrụ n'oge na-adịghị anya ...
Akụ na ụba niile a, ọkachasị amaghị ama, na-efu. Ọnọdụ ahụ ga-adịwanye njọ ma ọ bụrụ na anyị echee na Mexico bụ ebe kachasị ukwuu maka ịgbasa cacti n'ụwa niile. Ọtụtụ n'ime usoro ọmụmụ ya dị naanị ebe a, ebe ọ bụ na ihe dịka 1 000 ụdị dị iche iche bi ebe a (a na-eme atụmatụ na ezinụlọ niile nwere 2 000 n'akụkụ kọntinent America).
"Ndi njegharị", dịkarịrị ewu
Dr. Leia Scheinvar kwuru isi ihe atọ na-akpata mkpochapụ nke cacti: ịta nri, ọkachasị ewu, nke, dị ka ya si kwuo, “kwesịrị ikpochapụ na Mexico; anụmanụ ndị ọzọ na-enyere aka nke ahịhịa nke cacti: ha na-ewepu ogwu, rie ntakịrị pith ma hapụ osisi ndị ọzọ. Mkpụrụ osisi ọhụrụ na-epupụta site na ọnya ahụ. Ndị Japan na-eji usoro yiri ya maka mgbasa nke cacti globose: a na-ekekọta akụkụ nke elu ma na-anyadokwa, ebe akụkụ ala na-aba ụba. Ewu n'aka nke ya, rie mkpuru osisi si na mkpọrọgwụ ya ”.
Ihe ọzọ dị mkpa kpatara ya bụ ọrụ ugbo, ọkachasị ibelata ma gbaa ala na-amaghị nwoke ọkụ. Iji belata mmetụta nke ụzọ mbibi abụọ a, Dr. Scheinvar tụụrụ ọrụ ahụ iji mepụta ebe cactus. Ọ na-atụ aro ka e kenye ala maka nchekwa nke cacti na mpaghara dị iche iche nakwa na n'otu oge ahụ "a na-eme mkpọsa n'etiti ndị ọrụ ugbo ka ha wee malite ihicha ala ha ka ha gwa ndị njikwa nke ebe ahụ ma ha nwere ike ịga nakọta ụdị ahụ. yiri egwu ”.
Okwu nke atọ nke Dr. Scheinvar zoro aka na-adịchaghị njọ, ya mere na-atụkwu egwu: ịkwakọrọ ihe.
"Cactus looters bụ ezigbo pesti." Nke kacha emebi bụ “ụfọdụ ndị njem nleta si Switzerland, Germany, Japan, California. , na ebumnuche akọwapụtara nke ọma: ịnakọta cacti. Ndi otu a n’eduba ndi n’edeputa ebe di iche-iche n’udi di iche iche ha g’ahuta na nke obula. Ìgwè nke ndị njem nleta rutere na saịtị ma were ọtụtụ puku cacti; ọ na-ahapụ ma rute na saịtị ọzọ, ebe ọ na-emeghachi ọrụ ya na ihe ndị ọzọ. Ọ bụ ọdachi ”.
Manuel Rivas, onye na-achịkọta cactus, na-agwa anyị na “na nso nso a, ha jidere otu ìgwè ndị Japan na-ahụ maka ọmụmụ ihe banyere cactologists bụ ndị bịarutere na-egosi map nke ebe kachasị amasị ụgbọ mmiri. Ha anakọtarala ọtụtụ ndị ụkọ mmiri ozuzo n'ọtụtụ ebe na mba ahụ. A tụrụ ha mkpọrọ ma kesaa osisi ndị ahụ ejidere na ụlọ ọrụ dị iche iche na Mexico ”. A na-ahazi njem mmụta ndị a dị iche iche na “mmekọrịta ọha na eze cactus” dị na Europe.
NKE asaa, ihe otiti anyị,
Ndị ọzọ looters bụ ndị ahịa ifuru: ha na-aga mpaghara ebe cacti nwere uru azụmaahịa kachasị elu na-eto ma hichapụ mmadụ niile. “N’otu oge,” ka Dr. Scheinvar na-ekwu, “anyị chọtara n’akụkụ Tolimán, na Querétaro, otu osisi nke otu ụdị dị nnọọ obere nke e kwenyere na ya adịkwaghị. Obi dị anyị ụtọ na nchọta anyị, anyị na ndị ọzọ tụlere ya. Obere oge ka e mesịrị, otu nwa akwụkwọ m bi na mpaghara ahụ gwara m na otu ụbọchị, gwongworo rutere ebe ahụ were osisi nile ahụ. Emere m njem pụrụ iche naanị iji chọpụta na ọ bụ eziokwu na ọ bụ eziokwu: anyị ahụghị otu ụdị ".
Naanị ihe na-echekwa ọtụtụ ụdị kaktus ugbu a bụ iche nke akụkụ buru ibu nke mba ahụ ka dị. Anyi aghaghi ichota na onodu a bu kwa n'ihi otutu ihe anyi choro. Varietiesfọdụ ụdị Mexico na-efu ihe karịrị $ 100 ná mba ọzọ; ndị na-akụ okooko osisi na-akwụkarị $ 10 maka otu osisi 10 nke Mexico. Ma ebe a, ikekwe n'ihi na anyị na-ahụkarị ha, anyị na-ahọrọ, dị ka Maazị Rivas na-ekwu, "violet nke Africa, n'ihi na ọ bụ Africa, na-eto eto kaktus".
A na-egosipụta enweghị mmasị a n'ezoghị ọnụ n'okwu ụfọdụ ndị ọbịa na mkpokọta Maazị Rivas kwuru: “Ọtụtụ mgbe, ndị na-eleta m na-eju ọtụtụ cacti ha na-ahụ ebe a anya ma na-ajụ m ihe kpatara m ji edebe ọtụtụ nopa. Azara m, "Ha abụghị ndị nopa," ha bụ osisi nwere ọtụtụ ụdị. " "Ee e," ka ha na-agwa m, "maka m ha niile bụ ndị nopales."
AKWELKWỌ AKW CKWỌ, CACTUS DEFENDER
Maazị Manuel Rivas nwere ihe karịrị cacti 4,000 n'elu ụlọ ya. na San Ángel Inn agbata obi. Akụkọ banyere mkpokọta gị. Otu n’ime ihe kacha mkpa n’obodo a bụ agụụ nke dịwara ihe fọrọ obere ka ọ bụrụ afọ iri abụọ. Nchịkọta ya bụ ihe ijuanya ọ bụghị naanị maka ọnụ ọgụgụ ya - ọ gụnyere, dịka ọmụmaatụ, ụzọ abụọ n'ụzọ atọ nke ụdị genus Mammillaria, nke mejupụtara, na mkpokọta, ihe dịka 300 - mana maka usoro zuru oke na steeti nke achọtara osisi ọ bụla, ruo nke kacha nta. Ndị ọzọ nchịkọta na ndị ọkà mmụta nyere ya nlekọta nke ụdị ha. N'ime Ogige Botanical nke UNAM, Maazị Rivas na-etinye ụbọchị abụọ ma ọ bụ atọ kwa izu iji lekọta ụlọ ndò nke Laboratory Cactology.
Ya onwe ya na-agwa anyị akụkọ gbasara nchịkọta ya: “Na Spain enwere m ụfọdụ cacti dị ka osisi na-adịghị ahụkebe. Mgbe ahụ, m bịara Mexico ma hụ ha n'ọnụ ọgụgụ. Azụrụ m ole na ole. Mgbe m lara ezumike nká, m mụbara nchịkọta ma griin haus wuru: M tinyere osisi ọzọ ebe ahụ ma raara onwe m nye ịkụ ihe. Ihe nlele mbu na nchịkọta m bụ Opuntia sp., Nke amụrụ na mberede n’ogige m. Aka m nwere ya, karịa maka ebumnuche mmetụta karịa ihe ọ bụla ọzọ. Ihe dị ka pasent 40 ka m chịkọtaworo; Azụtara m ndị ọzọ ma ọ bụ ndị nchịkọta ndị ọzọ enyela m ya.
“Ihe na-adọta m n'anya cacti bụ ọdịdị ha, otu ha si eto. Obi na-adị m ụtọ ịga n’ubi na-achọ ha na ịchọta ụfọdụ na-enweghị m. Nke ahụ bụ ihe gbasara onye nchịkọta ọ bụla: ọ na-achọkarị ihe, ọbụlagodi ma ọ bụrụ na ọ nwekwaghị ebe. Enwetawo m cacti site na Querétaro, Zacatecas, San Luis Potosí, Veracruz, Puebla, Oaxaca… Ọ dị mfe ikwu ebe ọ bụghị; Agabeghị m Tamaulipas, ma ọ bụ Sonora, ma ọ bụ Baja California. Echere m na ndị ahụ bụ naanị steeti m na-agabeghị.
Achọrọ m osisi na Haiti, ebe m hụrụ otu ụdị, Mammillaria prolifera, na Peru, ebe m sikwa n'ụsọ Ọdọ Mmiri Titicaca bute otu ụdị Lobivia. Enwere m ọkachamara na Mammillarias, n'ihi na nke ahụ bụ ụdị ọgụgụ kasị ukwuu na Mexico. Ana m anakọta site na ndị ọzọ, dị ka Coryphanta, Ferocactus, Echinocactus; ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe niile ma e wezụga Opuntia. Enwere m olileanya ịkpọkọta ụdị Mammillaria dị iche iche 300, nke pụtara ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụdị ahụ dum (ndị sitere na Baja California ga-ewepụ, n'ihi na elu nke Mexico City ha siri ike ịzụlite).
“Ọ masịrị m ịnakọta mkpụrụ, n'ihi na ekwere m na osisi ndị a kụrụ na griin haus siri ike karịa nke a na-eto n'ubi. Ka osisi ahụ na-ebuwanye ibu, ọ na-esiri ya ike idozi ebe ọzọ. Ọtụtụ mgbe m na-achịkọta mkpụrụ; mgbe ụfọdụ otu ala ma ọ bụ abụọ. Ọ na-amasị m ịpụ n'ọhịa naanị iji nwee mmasị na ha, n'ihi na naanị m na-anakọta n'ihe banyere enweghị ụdị ọ bụla, n'ihi na enweghị m ohere itinye ha. Ana m edobe otu osisi ma ọ bụ abụọ nke ụdị nke ọ bụla ”.
Nchikota botanical buru ibu dika Mr. Rivas choro otutu nlebara anya: osisi obula aghaghi inata, dika ima atu, ufodu mmiri; ụfọdụ na-esi n’ebe kpọrọ nkụ nke ukwuu abịa, ndị ọzọ si n’ebe nwere iru mmiri dị elu karị. Iji nye ha mmiri, onye nchịkọta na-ewe otu ụbọchị kwa izu, n'otu oge ahụ ka ọ na-azụ ha, ọ bụ ezie na a naghị eme ya ugboro ugboro, naanị ugboro abụọ n'afọ. Kwadebe ala ahụ bụ usoro dum nke malitere site na ịchọ ala na mpaghara Pocancatépetl ugwu mgbawa na na Ọdụdọ Iturbide, 60 kilomita site na Mexico City. Ndị ọzọ, gụnyere mmeputakwa, emetụlarị nka onye nchịkọta.
AKW OKWỌ OWU abụọ
Otu n'ime osisi ndị akachapụ echi taa bụ Solicia pectinata na Turinicarpas lophophoroides, mana ka anyị leba anya n'ọnọdụ abụọ nke izugbe na-agbanwe. LaMammillaria sanangelensisera dị oke ụba na mpaghara lava ndịda Mexico City, ya mere aha ya. O di nwute, osisi a na - eweputa ezigbo okpueze nke okooko osisi na Disemba (nke mbu bu Mammillaria elegans). Ndị ọrụ nke otu ụlọ ọrụ na-emepụta akwụkwọ akụkọ na ndị ọzọ bi n’obodo ahụ chịkọtara ya iji chọọ ihe ngosi ha nile banyere ọmụmụ Krismas. Ozugbo ezumike ahụ gwụrụ, a tụfuru osisi ahụ. Nke ahụ bụ otu n'ime ihe kpatara ọnwụ ya. Nke ozo bu Okpukpo obodo nke Pedregal; Mammillaria sanangelensis kpochapụrụ; Otú ọ dị, Dr. Rublo, site na Laboratory Unam Cactology, ararawo onwe ya nye aka ịmaliteghachi osisi a site na usoro ọchịchọ nke ọdịbendị anụ ahụ, nke mkpụrụ ndụ ole na ole na-eme ka mmadụ ọhụrụ nwee, nwere njirimara yiri nke ahụ site na mpempe akwụkwọ nke sitere na mkpụrụ ndụ mkpụrụ ndụ. Enwere ihe karịrị 1,200 Mammillaria sanangelensis, nke a ga-eweghachi n'ime gburugburu ebe obibi ha.
Achọwo Mammillaria herrera kemgbe maka uru ịchọ mma ya, nke mere na e lere ya anya n'ihe egwu nke ikpochapu, ebe ọ bụ na achọtabeghị ya kemgbe akọwapụtara ya. Amaara ya n'ihi na echekwara ụfọdụ ụdị na greenhouses nke Europe - yana ikekwe na mkpokọta ole na ole na Mexico - mana amabeghị ebe obibi ha. Dr. Meyrán, onye ọkacha mara na cacti nọ n'ihe ize ndụ na onye ndezi akwụkwọ akụkọ 'Revista Mexicana de Cactología' na-achọ ya kemgbe ihe karịrị afọ ise. Otu ìgwè ụmụ akwụkwọ UNAM chọtara ya n'oge opupu ihe ubi nke 1986. “Ndị obodo ahụ agwala anyị banyere osisi ahụ; ha kpọrọ ya "bọọlụ nke yarn." Anyị na-amata ya na foto. Fọdụ gwara anyị soro anyị gaa ebe m nọ too. Mgbe anyị mechara nyocha ụbọchị abụọ, ike agwụla anyị mgbe otu nwatakịrị duuru anyị gaa ebe anyị kwesịrị. Anyị ji ụkwụ gaa ije awa isii. Tupu anyị agafee nnọọ ebe ahụ, mana n'akụkụ nke ọzọ nke ugwu ahụ ”. Otutu ụdị ihe ngosi a na-ahụ maka nchekwa nke ụlọ akwụkwọ mahadum Cactology na ha na-atụ anya na a ga-enwetaghachi ha n'oge na-adịghị anya.
Isi mmalite: Amaghi Mexico Nke 130 / Disemba 1987
