A maara steeti Colima nke ukwuu maka osimiri ya, agbanyeghị, ọ nwekwara ọdịnala pụrụ iche nke so na omenala Colima ma ọ bụ Colimota siri ike, dịka ndị amaala kpọrọ ya.
Ekeresimesi bụ otu n’ime ọdịnala ndị a ha na-eme n’ụzọ pụrụ iche: ụmụaka, ndị nọchitere anya Jizọs na Meri, na-akụ aka site n’ụlọ ruo n’ụlọ mgbe ha na-ekwe ukwe ekeresimesi, bụ nke ha ji uto dị iche iche kwụghachi ha ụgwọ. Otu ụbọchị gasịrị, na 25th, Ni 25o Dios bịarutere inye ụmụaka niile onyinye.
N'obodo Ixtlahuacán ememme ọzọ pụrụ iche na-ewere ọnọdụ: izu ohi ọdịnala nke nwatakịrị Chineke. N'ime ya, chayacates anọ, ụmụ nwoke kpuchiri ihu ha na-eyi akpa, na-apụnara nwata ụlọ onye ọlerụlerụ ahụ, nke ha na-eji aghụghọ dị iche iche juputara n'amamihe.
Ememme ọzọ dị mkpa bụ nke Kraịst na-ejegharị ejegharị, Onyenwe anyị nke ngafe, nke na-aga site n’obodo ruo n’obodo, ya mere aha ya. Nleta ikpeazụ ọ na-eme, nke abụọ nke Mọnde ọ bụla na January, bụ obodo Coquimatlán. N'ụbọchị ahụ, a gbara ụlọ ọkụ ọkụ ma jiri ụgbọ njem ihe atụ na-eduga n'ahịrị ahụ bụ ebe a na-etinye ihe niche nke njem njem Kraịst. Womenmụ agbọghọ ndị mara ezigbo mma na-eji ejiji mara mma, nku akwụkwọ crepe, na okpueze tinsel. Bọchị na-esote, ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ndị na-agba egwu na ìgwè ndị ọzụzụ atụrụ na-asọpụrụ Onye Nwepu Obi Ike.
Ememme ndị a niile na-esokarị nri ụtọ dị ụtọ emere site na ngwaahịa na ala na oke osimiri, nke kwesiri ka palates na-achọsi ike, dị ka ọmarịcha escaladillas, potato empanadas dị ụtọ, pozole akọrọ, enchiladas dị ụtọ, tatemado a ma ama, ofe nwere anụ e ghere eghe na ofe. ọpụrụiche, menudo, nanche, guayabilla ma ọ bụ champurrado atole na ash na sifted tamales, zarandeado azụ, ceviche, asara n'ọkụ oysters na moyos (crabs).
Ihe oriri ha kwesiri ohere di iche, nke cocadas na alfajores putara, nke ha bu ezigbo ndi okacha amara. Dị ka ihe ọ traditionalụ traditionalụ ọdịnala, enwere ihe okike ma ọ bụ tubụ mmiri, mmiri mmiri nke a na-amịpụtara site na aki oyibo tupu ha amịa mkpụrụ. Ọ bụ mmanya na-egbu egbu na mmanya dị ụtọ karịa mmiri aki oyibo. I nwekwara ike ị drinkụ ihe a na-akpọ ụsụ, nke ejiri chia, ọka na agba aja aja, ma ọ bụ tejuino ọdịnala nke ejiri ice, nnu na lemon wee rụọ.
Banyere ọrụ aka na ihe nka ama ama, ha nwere ihe atụ dị oke mma dịka hammocks ọdịnala, perota mara mma nke ọma na akpụkpọ anụ, ngwa ọrụ, ejiji, okpu agha na ihe nkpuchi, yana mkpara, okpueze na eriri gbamgbam maka ndị na-agba egwu. I nwekwara ike ịchọta ite mara mma mara mma; na akwa eji ejiji na-acha ọbara ọbara na-acha ọcha, nke ụmụ nwanyị, ụmụ nwa nwanyị, nne na nne nne na-eyi na Disemba 12 dị ka ụtụ maka Guadalupana.
