Oghere Las Cotorras dị ịtụnanya ọ bụghị naanị n'ihi nha ya kamakwa maka onyinye dị ukwuu nke ihe ndị mgbe ochie.
Oghere Las Cotorras dị ịtụnanya ọ bụghị naanị n'ihi nha ya kamakwa maka onyinye dị ukwuu nke ihe ndị mgbe ochie.
Ihe karịrị kilomita 80 nke ndagwurugwu, nnukwu ụlọ amphitheater a na-amị amị, na ebe ndị mmadụ bi na ya nwere ezigbo agwa na ọmarịcha ịma mma, bụ ebe a na-eme nyocha na n'otu oge ahụ bụ njem ebe a na-agwakọta ihe egwu na ihe ndị dị na alpine. ihe ochie.
Ihe ị ga-agụ na peeji ndị a anaghị abụ akwụkwọ nke ọtụtụ njem gara Las Cotorras chasm, kama ọ bụ akụkọ banyere ogologo oge nyocha nke na-ewetara akaebe na-enweghị nkwupụta nke mmepeanya oge ochie, nke mepere ọtụtụ ajụjụ na akụkọ ntolite. Site na chiapas.
N’ime ọgba ahụ, ndị bi na ya na-ekwo ekwo na-eri nkụ: ọtụtụ narị icheoku na-eji ụgbọelu na-efegharị efegharị ịrịgo elu ya. Nnukwu oghere a bụ ebe mara ezigbo mma nke na-enye mmetụta mmụọ nke nchọpụta ihe ochie.
NA Nchọgharị nke ndị na-ese ihe n'oge gara aga
N'afọ ndị m nọrọ na-arịgo mgbidi nke osimiri La Venta, m nwere nnukwu ohere ịchọta ọtụtụ eserese ọgba na-ewelite ọtụtụ ajụjụ ma ihe ha pụtara na gbasara ndị dere ha.
Gịnị kpatara ha ji rụọ ọrụ ike na nhazi nke eserese ndị a n'elu mgbidi dị elu, na-etinye ndụ ha n'ihe ize ndụ? Gịnị ka ha pụtara? Ihe nzuzo dị a theaa na ndagwurugwu ya na-edebe? Kedu ozi anyị kwesịrị ịkọwa na echiche ndị sitere n'aka ndị ikom a gara aga ka anyị kwesịrị ịkọwa?
Achọpụtala mgbidi ahụ, ruo ugbu a, naanị otu akụkụ, ma achọpụtala m ihe dị ka eserese 30 nke igbu ya ga-abụrịrị ihe jikọrọ ya na nleta ememe nke ọgba, ọtụtụ n'ime ha ka na-akọwabeghị.
Ihe osise, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ uhie niile, na-egosi ọdịdị anthropomorphic, zoomorphic na geometric: ihe ịrịba ama, okirikiri, semicircle, n'ámá, ahịrị na ọtụtụ isiokwu ndị ọzọ. O yikarịrị ka e mere ha n'oge dị iche iche na akụkọ ihe mere eme tupu oge Hispanic nke ndagwurugwu ahụ, nke a nwere ike ịbụ ihe kpatara esemokwu stylistic nke ha gosipụtara: ụfọdụ bụ ihe doro anya na ọ dị mfe, ebe ndị ọzọ dị ka nke ọma akọwapụtara.
Ọtụtụ mgbe, mgbe m rịgoro, m na-eche na nwoke nke oge gara aga gosipụtara echiche ya na eserese ahụ yana enwere ozi nke anyị na-enwebeghị ike ịghọta ugbu a. Mana tupu ịkọwa, ọrụ m bụ katalọgụ, ọ bụ ya mere m ji ese foto nke eserese niile m hụrụ.
Ọnụ ọgụgụ nke eserese na-eduga m iche banyere ọnụọgụ ndị mmadụ na-arụ ọrụ na nke a, ebe ọ bụ na eserese na ogo a na ụdị nkwupụta dị otu a ga-achọrọ ọnụ ọgụgụ mmadụ dị ukwuu, ikekwe ọtụtụ ọgbọ kemgbe ọtụtụ narị afọ. Agbanyeghị, ihe kachasị mkpa iji nyochaa ga-abụ ebumnobi mere ndị mmadụ jiri see ihe n'oge a. Ọ ga-abụrịrị ihe kpatara ụdị ọdịdị a nke na ọ bara uru itinye ndụ ya n'ihe ize ndụ site n'ịrụ ọrụ na oke nsogbu ahụ.
Otu n’ime ihe atụ kachasị mma nke mgbagwoju anya nke eserese na ihe isi ike ndị metụtara mbibi ha bụ ikpe ọgbụgba a na Las Cotorras. N’ime cha cha niile a na-ahụ n’obodo nke Ocozocoautla, Las Cotorras bụ ihe ịtụnanya kachasị, ọ bụghị naanị maka etu o siri dịkwa kamakwa maka nnukwu onyinye o nyere n’ihe nketa ihe ochie. Oghere ahụ, usoro ọdịdị mbara igwe n'ihi oke karst nke mpaghara ahụ, nwere dayameta nke mita 160 na omimi nke 140. Mgbidi ahụ na-egosi eserese ọgba nke ọ ga-abụrịrị site na iji usoro alpinistic oge ochie, ebe ọ bụ na ọdịda ahụ na-eme ka anyị gara n'ihu mgbidi n'ihi ọnụnọ nke n'elu, n'ihi ya, ị ghaghị ịgbada wee rịgota iji jide ozi ahụ n'ebe ahụ.
N'etiti eserese nke oghere Las Cotorras enwere ọnụọgụ dị iche iche; okirikiri, ihe osise yiri gburugburu na silhouettes mmadụ na-apụtakarị. Otu ìgwè nke ọnụ ọgụgụ atọ na-adọrọ mmasị m; N'aka ekpe bụ ihe oyiyi nke ihu na profaịlụ, nke m mere baptizim dị ka "Emperor", ya na akwa isi ya ma ọ bụ ihe ndozi ya na azụ na azụ isi. Site n’ọnụ onye ahụ na-abịa ihe ịrịba ama nke yiri ka ọ̀ bụ okwu virgula, ihe ịrịba ama eji egosi mbupute nke ụda, na otu ihe ndị ọzọ si n’akụkụ ihu elu nke yiri ka ọ nwere ọrụ ntụgharị uche analogous. N'aka aka nri ya bụ "Onye Na-agba Egwuregwu", onye usoro ya sitere na mkpụrụ obi pụta (abụọ n'akụkụ ọ bụla) nke nwere ike ịnọchite anya mkpuchi nku, nke yiri nke a ga-ahụ na ọnụ ọgụgụ ahụ ọkụ na ala nke otu n'ime mbara ala ọgba a na-akpọ El Castillo. Otu onu ogugu enwere onu ogugu di mfe nke nwoke ozo, "Warrior" ma obu "Hunter", onye nwere ngwa agha n'aka nri ya na ihe ozo di n'aka ekpe ya, nke puru ibu ota ma obu ihe ochu. Eserese a nke ihe atọ ejikọtara ọnụ n'otu oge na otu aka, ebe agba ahụ bụ otu ihe ahụ na ọnụ ọgụgụ atọ ahụ ma a ghọtara na ha na-egosipụta otu ozi.
Ọ bụ ezie na nkọwa nke eserese eserese siri ike ma sie ike, ọ dị m ka ihe osise nke oghere Las Cotorras nwere ike ịbụ ihe metụtara echiche mbara igwe. Ọ bụ ezie na nwoke nke oge a anaghị ele anya na mbara igwe ma na-efunahụ ya, n'ezie n'oge gara aga otu ihe ahụ emeghị.
Maka ndị ọrụ ugbo oge ochie, ikiri igwe bụ ọrụ ụbọchị, jikọtara ma ịrụ ọrụ n'ubi ma na ọrụ ime mmụọ. Dị ka ihe atụ, ọnụ ọgụgụ a kpọnwụrụ akpọrọ nke na-ewepụta ụda na-emetụta kpọmkwem ọnọdụ anyanwụ na equinoxes.
N'ime ogologo oge m nọrọ n'ime ọgba ahụ, achọpụtara m na site n'ọgbụgba okirikiri a, enwere ike ịhụ ọnwa site na mwepụ nke anyanwụ n'ime afọ, na-ewere dị ka ntụaka n'akụkụ mgbidi, yana ikekwe ọnọdụ dị iche iche nke anyanwụ, nwere akara ngosi nke gosipụtara ọrụ nke oge ọ bụla. Ihe omuma ihe omuma ndi ozo nwere ike metuta onu ogugu ndi ozo, dika okirikiri, nke apuru ighota dika ihe nnochi anya nke anyanwu. Na eserese ọzọ anyị na-ahụ silhouette nke ọnwa ikpeazụ nke ikpeazụ, n'akụkụ ihe na-egbuke egbuke nke nwere ọdụ, na n'akụkụ aka nri ya ka anyị na-ahụ otu ọnwa ọzọ, nke yiri ka ọ na-ekpuchi anyanwụ.
Ihe omuma atu nke Las Cotorras chasm bu otu n’ime otutu ndi n’egosiputa na Osimiri La Venta choro nyocha uzo, ebe otutu otutu ihe ndi ozo n’akwukwo na ihe ochie. Otu n’ime ha, ọ bụ ezie na ọ nwere ike iyi ihe iju anya, bụ ịrị ugwu, ngalaba nke nna nna anyị hà ga-amata karịa nke anyị chere.
Mgbe m rịgoro mgbidi dị elu rue 350 m na vetikal ma ọ bụ na-agbanwe mgbidi, enweghị m ike iche ụdị ọrụ ọrụ nna nna ochie iji rute ọgba ndị a, agba na nkwụnye ego, maka ebumnuche ọ bụla, ihe ma ọ bụ ozu.
Ọ bụrụ na ndị oge ochie rịgoro ma tinye ndụ ha n'ihe ize ndụ maka nzube dị nsọ, anyị na-eme ya maka ebumnuche nghọta. Mgbidi nke osimiri La Venta, nnukwu abis na ọgba bụ ihe nketa nke ihe ọmụma; enwere akụ nke prehistoric na pre-Hispanic nzuzo, yana saịtị niile juputara na data na-aga n'ihu na-ewelite ọtụtụ puku ajụjụ. Anyị enweghị ike ịza ajụjụ ndị a, mana ihe anyị maara bụ na okike anyị na-anọchite anya ụba nke oge gara aga yana ihe osise bụ ihe metụtara akụkọ ntolite anyị.
Isi mmalite: Amaghi Mexico Nke 276 / February 2000
