Nọ na Ogige Ntụrụndụ Lic. Mana ikekwe ihe kacha ịtụnanya bụ ụda a na-enweta site n’ịkụ mmiri site na isi mmiri, yana esemokwu nke mmiri mmiri mgbe ọ dakwasịrị nkume dị na mmiri iyi, rue ogo na ọ dị ka ọ ga-abụ n’abụ na-agwụ agwụ.
Echere kemgbe oge ochie dịka otu n'ime ebe kachasị mma na Michoacán, obodo Uruapan bụ ebe izu ike maka ndị eze Purépecha na maka ọdịbendị na ndọrọ ndọrọ ọchịchị dị iche iche bụ akụkụ nke akụkọ ihe mere eme Mexico.
Mmalite nke ihe dị ugbu a ogige ahụ dị ezigbo anya. Enwere ike ịsị na akụkọ ihe mere eme na-adịbeghị anya na-amalite site na eziokwu ahụ Mazị Toribio Ruiz nwetara ala (nke mbụ buru ibu karịa), na-ekenye nwa ya nwoke, onye ọka iwu Eduardo Ruiz, onye na-enyefe ala ahụ ikike nwa ya nwanyị. Josefina, ya mere ejiri mara ugbo a "La Quinta Josefina".
Na ngwụsị nke 1930, Oriakụ Josefina Ruiz na Dolores Murgía debere ngwongwo ha maka ire ere, nzụta nke Onye isi ala nke Republic, General Lázaro Cárdenas nyere ikike maka mba ahụ. Na November 2, 1938, e nyere ya aha bụ́ Lic. Eduardo Ruiz National Park. Ka oge na-aga, n’oge ọchịchị General Cárdenas dị ka onye otu kọmịshọn osimiri Tepalcatepec, o nyere iwu ka a wuo okporo ụzọ, isi mmiri na ime ụlọ iri nri n’ime ebe ndị mmadụ na-ahụkarị maka ịtụrụ ndị ọbịa ọbịa. Agbanyeghị na mpaghara ogige ahụ sara mbara nke ukwuu, mgbawa igwe mmadụ ya na ebe ndị mba ndị gbara ya gburugburu na-eme ka ebe ya baa hekta iri na itoolu.
N’OFO NA-AB S
N'ụzọ dị iche, iji ghọtakwuo nkesa nke ogige ahụ, ọ dị mfe ịga ihe a ga-atụle na njedebe nke ụzọ ahụ, ya bụ, ruo n'isi mmiri ikpere Ekwensu. Mmiri ndị sitere na eriri afọ nke ala ogige mba na-enye Osimiri Cupatitzio, bụ nke etymology, dị ka ụfọdụ ndị na-eme nchọpụta si kwuo, bụ Purépecha na pụtara, ịbanye n'ime mmiri. Mana maka ọtụtụ mmadụ ọ bụ "osimiri na-abụ abụ."
Taa, mmiri na-aga n'ihu site na eriri afọ nke ụwa (ọ bụ ezie na ọ bụghị n'otu ego), na-akpụ olulu ọtụtụ mita na dayameta na omimi miri emi na mmiri doro anya. A na-ahazi oge opupu ihe ubi site n'ụdị osisi dị iche iche na okooko osisi nwere agba dị egwu, nke na-eme ka ịma mma nke ebe ahụ dịkwuo elu.
Osimiri Cupatitzio na-aga n'ihu na-agbada, mita n'ihu onye ziri ezi nke El Gólgota, akwa mmiri nke nwere osisi n'elu ụlọ, na-agafe n'akụkụ osimiri ahụ site n'otu gaa na nke ọzọ. N’ịgbaso ụzọ ya, “osimiri na-abụ abụ” na-esonyere na nchịkọta egwu ya site na nnukwu mmiri iyi, nke a na-akpụ site na obere obere ọdịda a na-akpọ Yerba Buena, na e nwekwara akwa mmiri nke otu aha ahụ n'elu ọwa mmiri bụ isi.
Ka nke a na-agafe n'àkwà ya, a na-etinye nnukwu mmiri na àkwà mmiri dị ukwuu n'anya ndị na-agafe agafe, ndị ọ masịrị ịma mma nke ebe ahụ, na-agbakwunye na ihe ịtụnanya ha na-adọrọ mmasị na aha Puréchacha nke ejiri mee isi mmalite ndị a: Julhiata (Sun ); Teshkukua (egwurugwu); Nana Kutzi (Ọnwa); Janikua Tzitziki (Ifuru nke Mmiri ozuzo), na mgbakwunye na isi mmalite ndị ọzọ nwere aha ndị a na-ahụkarị (The Screw, The Mirrors, wdg) mana ọ dịchaghị mma. N'ihe banyere àkwà mmiri, ihe karịrị aha mpaghara bụ nke ihunanya, otu ihe a na-akpọ akwa nchekwa, nke ndị hụrụ ya n'anya ma ọ bụ nke ndị lụrụ di na nwunye ọhụrụ.
Isi iyi Peacock Tail na-apụta maka ọdịdị ya, agbanyeghị na enwere ike iwere ya dịkarịa ala, nsụda mmiri ya dị ka onye na-akwado ọdụ ọdụ nnụnụ a. A na-akpọ ọmarịcha ọdịda ọzọ a na-akpọ Velo de Novia, nke bụ nsụda mmiri a na-achọsi ike dị ka ndabere maka foto ọdịnala nke ndị di na nwunye, ndị na-achọ ichekwa onyonyo nke ọnụnọ ha na paradaịs a.
N'ime isi mmiri nke iyi nke Cupatitzio enwere ọtụtụ ọdịda mmiri nke emekwara aha dị iche iche, nke jikọtara ya na ike nke mmiri na usoro nke mkpọda ahụ, bụrụ ihe ngosi pụrụ iche na nke a na-agaghị echefu echefu, kwesiri ka echekwa ya na oyiyi. N'ihi ya, otu ihe ahụ bụ ọdịda a maara dị ka Swing Devil, El Pescadito, Baño Azul na Corrientes de Eréndira, na ndị ọzọ.
N'ime ogige ahụ, e nwere isi iyi nwere obere mmiri mmiri, mana nke jikọtara ọnụ maka egwu. Emechara ihe owuwu a na elu ya site na mgbidi nke a maara dika MAPECO, aha sitere na nkpuru mbu nke aha onye oti Michoacan bu Manuel Pérez Coronado, nke na-achoputa oru nke oru a, nke akuko Uruapan gosiputara. .
Ka ọ dị ugbu a, Lic. Eduardo Ruiz National Park nwere ọrụ niile dị mkpa maka ndị ọbịa. O nwere site n’ugbo a na - azu azu rue ebe ana enye nri n’ime ebe di iche n’ime uzo nke omenaala di ma obu uzo ozo n’akuku ikpere Ekwensu.
IHE TARASCO CEDAZO
Mgbe mmiri nke "osimiri na-abụ abụ" furu na ókè nke ogige ahụ, ha na-aga n'ihu na-aga Tierra Caliente nke Michoacán. Ihe dị ka kilomita 10 site na mmiri ahụ, nke dị na ndagwurugwu, bụ nsụda mmiri Tzararácua (sieve na Tarascan), nke dị elu nke ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 60 m, nke si n'etiti nkume na ahịhịa pụta. Mmiri ndị ọzọ na-etolite mmiri nke na-esighi ike ma nke nnukwu ngosi.
Inweta ala nke nsụda mmiri bụ njem ọzọ, ịrịda n'ụkwụ bụ nke kachasị enye aka; ma, ịga ije ọtụtụ narị steepụ chọrọ ezigbo ọnọdụ anụ ahụ. Wayzọ ọzọ ga-abụ ịgbada ịnyịnya, ebe ọ bụ na agbazitere ego ndị a maka njem ahụ na ebe mmetụta siri ike bụ ụbọchị.
Ọ bụ ezie na aka mmadụ abụwo onye na-akwalite mmebi gburugburu ebe obibi, ndị ọzọ makwaara ma na-achọ ichebe ihe nketa nke ọgbọ ndị ga-abịa n’ọdịnihu. Egwu nke tubing ọwa nke ogige mba ahụ apụọla nwa oge, na-ekwe ka ọwa ahụ gaa n'ihu ogologo ụzọ ya na-agbada, na-aghọ nnukwu ụtụ nke mmiri mmiri El Infiernillo na Osimiri Balsas, ka ọ ga-asọba na nsọtụ Mexico, n'etiti oke nke steeti Guerrero na Michoacán.
