N’ihi ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ afọ iri ise nke nyocha na nyocha oge a, taa anyị maara na ịdị adị nke ọtụtụ puku ọgba na Mexico, yana ikike nke ka ga-agwụ ike.
Anyị nwere nnukwu obodo, nke nwere otu ala dị iche iche dị iche iche, nke n'ọtụtụ ụzọ ka amabeghị. Achọrọ ndị na-eme nchọpụta, ụkọ nke pụtara ìhè na ụwa anyị dị n'okpuru ala, nke, ebe ọ bara ọgaranya nke ukwuu, emeela ka ndị ama ama site na mba ndị ọzọ mara ya.
N'aka nke ọzọ, ọgba ndị dị na mba anyị bụ akụkụ nke ihe nketa sitere n'okike nke iwu ji anyị ichekwa. Nlekọta ya na nchekwa ya metụtara anyị. Ọrụ obibi obibi nke ọgba dị nnukwu mkpa ma nwee njikọ na njikwa nke aquifers na mmiri mmiri nke na-akwado ọtụtụ ndị mmadụ na ọbụna obodo.
Caves zọpụtara ụmụ mmadụ n'otu oge site na ihu igwe siri ike, ha nwere ike ịme ya ọzọ. Nchọpụta nke ọgba Naica, ọkachasị Cueva de los Cristales, bụ ebe nzukọ nke ọnọdụ dị oke ụkọ hapụrụ anyị ihe ịtụnanya na-emebi emebi, na-agwa anyị banyere oke ndụ na ndụ mmadụ.
Cavers bụ ndị akaebe nke oke ebube dị ịtụnanya, na-enyoghi anya maka ndị na-apụtaghị ala, ya bụ, maka imirikiti mmadụ. N'ihi na n'ikpeazụ nke ahụ bụ ndị na-enyocha ọgba, ndị nwere ihe ùgwù bụ ndị kpatara ihe ụfọdụ ka ha gbaa àmà ụwa dị n'okpuru ala, ọ bụghị ikwu na anyị na-emeri ya, n'ihi na ọ bụghị eziokwu, kama iji gosipụta ihe ịtụnanya ndị ahụ na anyị bụ obere akụkụ.
Ihe na-adọrọ mmasị ndị na-enyocha ọgba
Ọ bụ ihe dị ka ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke mgbatị kwụ ọtọ nke ọgba dị na Mexico dị, ma karịa ihe niile n'ihi na ha ruru oke ogo. Enwere ọtụtụ ndị nwere naanị ogwe osisi buru ibu, dị ka olulu mmiri.
Site na nnukwu ndekọ nke ọgba ndị dị na Mexico, agbapụ 195 ka amara ụbọchị taa gafere 100 m nke ọdịda efu. N'ime ndị a, 34 karịrị 200 m vetikal, asatọ karịrị 300 m na naanị otu karịrị 400 m. Ndị ọzọ bụ 300 m na nguzobe zuru oke ma bụrụ otu n'ime abyses miri emi n'ụwa. N'ime nnukwu abis ndị a, ndị kachasị pụta ìhè bụ ndị akpọrọlarị Sótano del Barro na Sótano de las Golondrinas.
Ọtụtụ n'ime oghere ndị ahụ karịrị 100 m vetikal bụ akụkụ nke nnukwu oghere. N'ezie, enwere ọgba ndị nwere ihe karịrị otu n'ime ogwe osisi ndị a buru ibu, dị ka Sótano de Agua de Carrizo, akụkụ nke usoro Huautla, nke nwere oghere nke 164 m na ọkwa 500 m; ọzọ nke 134 m na ọkwa 600 m; na onye ọzọ, 107 m, dịkwa n'okpuru ọkwa 500 m.
Ọzọ ikpe bụ nke Ocotempa System, na Puebla, nke nwere olulu mmiri anọ karịrị 100 m na vetikal, na-amalite na Pozo Verde, otu n'ime oghere ntinye, na 221 m; Oztotl gbara, na 125 m; ogbugba nke 180 m ruo 300 m nke omimi, na nke ọzọ nke 140 n'akụkụ 600 m. Na mgbakwunye, ole na ole n'ime ndị a dị ukwuu na-abịa etolite mmiri na-adịghị ala ala. Okwu dị oke mma bụ nke Hoya de las Guaguas, na San Luis Potosí.
Ọnụ nke oghere a nwere dayameta nke 80 m ma meghee na 202 m nke ọma. Ozugbo ahụ, ọdịda nke abụọ, nke a dị otu narị mita na iri ise, nke na-abanye n'otu n'ime ime ụlọ ala kachasị ukwuu n'ụwa, ebe ọ bụ na elu ụlọ ya fọrọ nke nta ka ọ ruo 300 m n'ịdị elu. Mkpokọta omimi nke Guaguas dị oke: mita 478, dịka ọ nweghị ndebanye aha ọzọ n'ụwa. A ka na-enyocha ya.
