Na njem nke ụbọchị ole na ole site na Ciudad Juárez, nke dị na mgbago ugwu, ruo Parral, n'etiti Chihuahua, ndị edemede, jiri ederede ha na onyonyo ha, na-enye ọhụụ ọhụụ nke ụzọ a juputara na ọdịiche.
Ọtụtụ narị afọ agafeela kemgbe Alvar Núñez Cabeza de Vaca, na njem ya nke mere ka o si na peninshula dị na Florida wee banye Culiacán, nwetara ahụ efe n'akụkụ osimiri ahụ taa na-akpọ Bravo del Paso.
Oge ndị ahụ bụ oge ndị ọzọ mgbe ahụ. Ndị dinta na ndị nchịkọta na-agagharị n'enweghị ihe mgbochi site na mbara ọzara na ọzara nke gatuño, gọvanọ, cardenchi, huzachi na mesquites, n'etiti ọtụtụ osisi ndị ọzọ mere ka ịdị adị nke hares, rabbits, coyotes, squirrel, rattlesnakes, egbe, ugo, egbe, na ọbọgwụ na kran. Ọtụtụ afọ ga-agafe tupu Cristóbal de Oñate biri na ndị eze ya na mpaghara ahụ wee malite ịchị ala ugwu na mkpochapụ ndị mbụ biri na ya.
Ihe ndị a batara m n'uche ka m na-agagharị n'ihe otu ụbọchị a ga-amata dị ka Ciudad Juárez bụ akụkọ ihe mere eme, nke a na-akpọbu Paso del Norte, nke karịrị afọ ole na ole ghọrọ ókèala ma taa na-eme ka otu ụlọ ọrụ mmepụta ihe mejupụtara nke akụkụ pụrụ iche nke ga-eruteworị nde mmadụ abụọ bi na ya, nke gbakwunyere ọtụtụ ndị ọzọ n'akụkụ nke ọzọ nke nkewa ahụ, na-eme obodo abụọ a, Juárez na El Paso, ihe omume oke oke na ụwa.
N'ebe ndị njem nlegharị anya
Ọnọdụ ya maka ibubata ngwongwo kemgbe narị afọ nke iri na itoolu, ọkachasị ọla, na-akọwa ịdị adị nke ọmarịcha ụlọ nke ụlọ ọrụ kọmịlị mbụ nke Ciudad Juárez, na n'ezie, Garita de Metales. Agbanyeghị na eleghi anya nlegharị anya nke ndị njem, ụlọ a enweghị ike ileghara anya ma ọ bụrụ na ị rutere n'obi obodo ahụ, nke a ga-eme ka mmezigharị na ọgwụgwọ ntụgharị obodo nke ọ na-enye Katidral nke Nwanyị Anyị nke Guadalupe , na ozi nke otu aha na Plaza de Armas gburugburu ebe na ohere nke na-eme Juarenses ka ọ dị mpako.
MAQUILADORA PER Excellence
Kemgbe 60 nke narị afọ gara aga, Juárez nwere ogige ntụrụndụ 14 nke ụlọ ọrụ 308 na-arụ ọrụ nke were puku ndị ọrụ 198. Ihe omume a wetara oke uto nnukwu nsogbu, ọtụtụ nsogbu na ọtụtụ nsogbu, nke na-abịara ndị bi na ya oge ụfọdụ.
Dị adị nke obodo ọhụrụ, nke nwere ọtụtụ ụlọ ọrụ na ebe ọrụ, na-eme ka njikọ a bụrụ okpukperechi nke oge a nwere nnukwu ihe eji eme njem nleta. Yabụ, ndị gafere ókè ahụ na obi ụtọ ma ọ bụ njem azụmahịa, yana ndị na-aga karịa ebe ndị ọzọ nwere ike ịnụ ụtọ ọtụtụ nhọrọ. N'ebe a, enwere ọtụtụ ụlọ oriri na nkwari abalị na ụlọ oriri na ọ restaurantsụ whileụ, ebe maka ndị na-enwe mmasị n'ịgba chaa chaa enwere ụlọ ọrụ iji mepụta ha ma nwee ọ enjoyụ agbụrụ ịnyịnya, n'oge na-adịghịkwa anya, greyhounds.
Ndụmọdụ maka ndị njem
N'aka nke ọzọ, ọ dị mkpa ka onye ọbịa ahụ mara ụfọdụ ihe nzuzo nke ga-eme ka ọ nwee ike ịnụ ụtọ ịnọ ebe a na oke obodo a, ọkachasị akụkọ ndị a kpara n'akụkụ ebe akụkọ a, ebe otu ụbọchị onye isi ala Taft mere ka ọ hụ Porfirio Díaz na ụbọchị ya n'ọchịchị gụọ. Kpomkwem, na ụlọ nke mbụ Victorian ije omenala, N'ajụjụ ọnụ ahụ mere na October 1909, na ebe ahụ, dị na May 1911, nkwekọrịta ndị mere ka ọchịchị Diaz kwụsị bụ mgbe agha akụkọ ihe mere eme ebe Francisco Villa na Pascual Orozco ghọrọ ndị isi na-akwado njem a malitere site na Madero na 1910.
Na mgbakwunye na ụkpụrụ ụlọ ya, ụlọ kọmbụlị mbụ, nke a gbanwere ugbu a na ụlọ ngosi ihe nka, na-echetara anyị echiche nke Mexico ọzọ nke mechara kwuchaa na njedebe nke narị afọ nke 20. Dị nso, n'otu ụzọ ahụ, Juárez, bụ Ogwe Kentucky, nke kacha ochie, nke ọdịnala na ịdị mma, nke mepere ụzọ ya na 1920. N'otu ebe ị ga-a enjoyụ ihe ọ aụ spiritụ mmụọ ha nọrọ na ụfọdụ oge Steve Mc Queen, Liz Taylor, Richard Burton na ndị a kasị mara ọgụ ọgụ niile na arọ, Jack Dempsey.
Ebe ọzọ dị mkpa iji gaa bụ ụlọ ọrụ San Luis, nke natara aha a mgbe ụgbọ elu ụgbọ mmiri akụkọ ihe mere eme nke Charles Lindbergh, onye ọkwọ ụgbọ mmiri a ma ama nke "Mmụọ nke San Luis", bụ onye gara obodo ahụ wee zute Emilio Carranza, onye ọkwọ ụgbọ mmiri Mexico ama ama ihe ndekọ ụgbọ elu ya, nke ahụ banyere n'otu injin a na-akpọ Quetzacóatl mere na September 2, 1927 ụgbọ elu nke were awa 10 na minit 48 site na Ciudad Juárez ruo Mexico City.
Ọzọkwa, mgbe ị bịarutere ebe a, ọ dị mkpa ịjụ maka ụlọ oriri na ọinoụ Martụ Martino, ụlọ Sauer na Camino Real de Tierra Adentro, obere iberibe nke ihe dị n'oge ya ụzọ kachasị ogologo na North America, ụzọ nke mechara bụrụ ụgbọ okporo ígwè. site na Santa Fe nke jikọtara Kentucky na isi obodo.
NKỌR O NDS ỌZỌ
Na ntụzịaka ọzọ, Ciudad Juárez nwekwara nsogbu ebe, n'ụzọ, ị nwere ike ịmasị ihe osise pụrụ iche nke Humberto Peraza ma mara dị ka "El Encierro", onye oke mma mara mma dị iche na akpachapụghị anya nke pedestal na-akwado ya na n'ime ya mgbidi na-echebe gị. Ọbụna nke dị n'okpuru Juarense anyanwụ ọ bara uru ịdabere na ịmasị "El Encierro" site n'akụkụ dị iche iche.
Maka ndị nwere ngwụcha izu ma na-eche ebe ha ga-aga, ha nwere ike ịga na ndagwurugwu Samalayuca, nke nwere hekta 17 puku ya bụ ebe pụrụ iche dị naanị 37 kilomita site na Ciudad Juárez na n'ezie, Casas Grandes, Nuevo Casas Grandes na Paquimé, dị ka nkeji elekere abụọ na ọkara na-ekewa mgbidi Paquimé na Ciudad Juárez.
Oge a, ihe ngosi ntụrụndụ dị obosara karịa ka ọ dị n'oge gara aga, mana ọbụlagodi na enweghị arịrịọ maka nsị, ịnyịnya ígwè na ọgba tum tum, Samalayuca bụ ebe dị mma iji zute onwe gị.
Udiri nke dunes na-anọchi anya ogige eden nwere naanị ihe ya na ọdụ ụgbọ mmiri ahụ. Ugbu a ọ ga-ekwe omume ịtụgharị na ha, nleta ahụ na-adọrọ adọrọ karị, ọkachasị maka ndị na-eto eto nwere ike ịnụ ụtọ obi ụtọ nke ife efe n'elu oke enweghị oke.
AKWRKWỌ NA-EGO
Ọ bụrụ n’inwekwu oge, ị ga-ewe otu ụbọchị ma ọ bụ abụọ iji gaa leta Nuevo Casas Grandes, Casas Grandes na Paquimé. Iji mee ka njem a dịkwuo mma, ị ghaghị ịghọta na ọdịdị ala Chihuahuan jupụtara na ya nwere ebe nkiri pụrụ iche. Ọ bụrụ na onye ọbịa ahụ si n’obodo mepere emepe, ọ ga-abụ ohere na-enweghị atụ iji mata profaịlụ nke ala ahụ, ugwu na-enweghị ngwụcha nke gbatịrị na nsọtụ nke ìhè na eriri anaghị echefu ọzara dị ebube.
Na ụzọ Casas Grandes, ihe ịtụnanya nwere ike ịbụ ụdị dị iche iche; mkpụrụ osisi mkpụrụ osisi mkpụrụ osisi na-apụta site n'oge ruo n'oge; Asención, Janos, Nuevo Casas Grandes, Casas Grandes na Paquimé dị n'akụkụ ugwu Casas Grandes.
Ọ bụghị ihe ndabara na ala ahụ dị oke mma ebe ahụ ma chekwaa "obere nkịta" nke ala dị larịị na Janos, na ubi mkpụrụ osisi na Nuevo Casas Grandes, bụ ndị ruru ogo dị mkpa nke mmepụta na mkpụrụ osisi mara mma dị mma ruo ọtụtụ afọ. Inwe ọjoụ na mbara igwe nke na-emetụ anya anyị aka mgbe anyị na-ahụ ahịrị na-adịghị agwụ agwụ nke osisi ndị apụl na piich juru bụ ihe a na-agaghị echefu echefu, ahụmahụ na-akasi obi nke na-eme ka anyị chee echiche banyere oghere mbụ.
Nuevo Casas Grandes bụ ebe dị mma, ma ọ bụrụ na mmadụ arapara n'ikpe ya site na nzukọ a na-ahụta n'ihe niile. Na nso, kilomita ole na ole, 23 ka ọ dị, bụ Colonia Juárez, obodo ndị Mormon na obere ụlọ ọrụ ugbo na-enwekwa ụlọ akwụkwọ agụmakwụkwọ raara nye agụmakwụkwọ sekọndrị. Ọ bụ ọmarịcha ihe owuwu gbara gburugburu nke osisi mkpụrụ osisi na ụlọ ndị nwere stampụ doro anya North America, hiwere na 1904 n'otu oge ahụ. Lọ akwụkwọ agụmakwụkwọ ahụ arụwo ọrụ dị mkpa na mmepe agụmakwụkwọ na steeti.
Obodo ọzọ nke Mormon abanyela na Nuevo Casas Grandes bụ nke Dublan, nke hibere na 1886 ma raara onwe ya nye nke ọma maka ịmị mkpụrụ na anụ ụlọ. Ogo nke mmiri ara ehi ha, apụl na piich enweghị atụ.
Ahụmịhe ọzọ na-atọ ụtọ bụ ịga El Capulín, bụ mpaghara ndị Mennonite nke ịdị iche iche n'ụzọ ndụ ya, ichekwa ọdịnala na ịmị mkpụrụ.
N'ARLỌ NCHE EWA
Ọ bụ oge Paquimé, nke a na-akpọkwa obodo macaws. Pablo Rasgado, onye gbachiri nkịtị dị ka ọ na-eme maka ya n'ụzọ niile, nwere ọ overụ oke ọ whenụ mgbe ọ hụrụ nrụnye izizi wee sị: "nke a bụ ihe onyonyo magburu onwe ya". E wezụga data na ihe akaebe nke Di Pesso na-enye n'otu aka, yana onyinye nke Eduardo Contreras na Beatriz Braniff nke na-enye anyị ohere ịmatakwu banyere saịtị ahụ, Paquimé bụ obodo nke, mgbe a hụrụ ya, na-ewepụta otu mmetụta na nke a nwere ike ịbụ kọwaa ihe kpatara na ọ bụ owuwu nke ụrọ ụrọ, nke nwere ụfọdụ ngalaba ruru atọ.
Ma ọ bụghị naanị nke ahụ. Ọ bụ ikekwe naanị obodo ndị Hispanic dị na Mexico ebe ihe kachasị mkpa bụ ụlọ obibi, ebe ọ bụ na ọbụna ụlọ ndị dị na ọkwa mbụ nwere usoro hydraulic nke na-ebu mmiri n'ime. Paquimé na-aga n'ihu ịbụ ebe dị ezigbo anya, ebe obibi dị ịtụnanya nke ụlọ nke ezubere maka ọ bụghị naanị maka emume, kamakwa ọ dị mkpa maka ndụ kwa ụbọchị, ọ bụkwa ihe atụ a na-apụghị ịgbagha agbagha nke mmepe ọdịbendị ya. Obodo ndị owu na-ama dị n'etiti ọzara n'okpuru mbara igwe nke eluigwe na-eche maka ụbọchị na-adịghị agwụ agwụ.
UMUAKA Omenala Omenala
Ndị a bụ ihe akaebe: macaws, agwọ na parakeets, fetishes ejiri mee nnukwu chichimeca; seramiiki nwere ihe okike ederede, polychrome ma nwee atụmatụ dị mma; shells a pịrị apị, ọla aka, ọla ntị na ọla ntị; akwa; ihe awụbara na ihe furu efu wax; coalin, caledonite, selenite, nnu na ọla kọpa. Ihe ịchọ mma, ọdịdị, na ejiji dị n'etiti mmepeanya a.
N'okpuru mbara igwe a dị ọcha, paquimens, ngosipụta dị elu nke mpaghara ọdịnala ugwu nke gbatịrị ruo taa bụ mpaghara North America, nwetara ọrụ ebube ọrụ ugbo: idozi, wuo ụlọ ha, site na enyemaka nke mmiri ozuzo na ọmụmụ nke ụwa.
Tupu anyị agawa Parral, Pablo na onye dere ihe a, anyị kpebiri ịga Juan Mata Ortiz, obodo ebe amaara akụkọ banyere Indian Juh mara onye meriri Juan Mata Ortiz, onye ọchịagha ndị agha raara onwe ya nye ịlụso ndị India na-enweghị isi ọgụ ndị Apaches.
Mayté Luján, onye wuru obere ụlọ nkwari akụ na-agbaso otu profaịlụ nke obodo ahụ nke dị narị mita ole na ole, na-agwa m akụkọ dị iche karịa nke m nwere ike ịgụ na nduzi ndị ọzọ. Ana m anụ oge mbụ akụkọ banyere Indian Juh, onye dịrị ndụ na Gerónimo na Vittorio, onye India na-enweghị mgbagha nke gbara ya gburugburu, kpọọrọ onye mkpọrọ ma kpọọ Juan Mata Ortiz ọkụ na ndụ, mgbe ọ banyechara n'obodo ya na-ahapụ ụzọ ọnwụ.
Site na obere akụkọ ihe mere eme dị ka okwu mmalite, anyị ga-achọ nke kacha ochie n'obodo ahụ iji kwado ha ma ọ bụrụ na ha anụtụla akụkọ banyere Indian Juh, na kwa, ịgwa anyị etu akụkọ nna ukwu Juan Quezada si malite, onye gbanwere Mata Ortiz na ụlọ ọrụ kachasị mkpa ite na America. Ga-ekwu mgbe ị hụchara ha.
Gbasara PAQUIMÉ
Ugwu Cliff, Mesa Verde, Vandelier, Pueblo Bonito, Betataquin, Hopi Me-sas, Alkali Rige, Mogollón, Snake Town, Chetro Kelt, ylọ iri anọ, Cueva de la Olla na ọtụtụ ebe ndị ọzọ mejupụtara ntọala nke United States nke North America site na ndịda ọdịda anyanwụ na ebe ọdịda anyanwụ nke Mexico, nke obodo Paquimé pụtara ìhè na nnukwu ya na ihe ndị ọzọ, nke ekwuputara na Ebe Ihe Nketa Worldwa na December 1998.
