Ebumnuche ndị ahụ, nkume mbụ nke nrọ Californian, ọdịdị nke ọganihu nke ụwa ọdịda anyanwụ, ka bụ ihe amachaghị.
Ebumnuche ndị ahụ, nkume mbụ nke nrọ Californian, ọdịdị nke ọganihu nke ụwa ọdịda anyanwụ, ka bụ ihe amachaghị.
Echere n'àgwàetiti ruo ogologo oge, mpaghara ahụ bụ ọkụ na-ere ọkụ maka ndị Europe mbụ nwere obi ike ịga leta ya. Na Latin ha kpọrọ ya Calla fornaxy, ya mere eji akpọ California. N’ọkara nke abụọ nke narị afọ nke 19, ọ chọpụtara na ọ bụ peninshula, a na-akpọkwa ala ndị dị n’ebe ugwu Alta California.
Mgbe agha Mexico na America nke 1848, ndị mwakpo ahụ abụghị naanị na ha kwesiri mpaghara North Californian, kamakwa aha mbụ na ikpe ziri ezi kwekọrọ na peninsula nke Mexico chebere, nke nwere akụkọ ihe mere eme na ọdịnala ka ukwuu.
Ke October nke afọ a narị afọ atọ nke colonization nke Californias ga-eme ememe. N’ọnwa ahụ, ma n’afọ 1697, e hiwere ozi izizi n’ebe a maara ugbu a dịka Loreto, Baja California Sur.
Na 1535 Hernán Cortés mere nchọpụta dị mkpa banyere ụsọ mmiri ahụ, ma ya na ndị ọkwọ ụgbọ mmiri ya nwere mmasị n'ịchịkọta pearl ma hapụ ịlaghachi. Otu narị afọ na ọkara gafere maka ndị ọzọ na-abụghị ndị ọzọ ka ha biri n'ụsọ mmiri ndị a, nke ndị na-awagharị awagharị na-enwekarị obi ọjọọ. Ndị ikom a nwere obi ike abụghị ndị mmeri ma ọ bụ ndị ọkwọ ụgbọ mmiri, kama ha bụ ndị ozi ala ọzọ dị obi umeala.
Mpaghara a eleghara anya, mpaghara ikpeazụ, Mexico eleghara anya, ugbu a na-emebi ugbu a na ọganihu ndị njem na-enwetụbeghị ụdị ya na oyiyi nke onye ibe ya America. Ka ọ dị ugbu a, ọrụ ndị mbụ nke nrọ Californian, ọdịdị nke ọganihu nke ụwa ọdịda anyanwụ, ka bụ ihe amabeghị. N’ime iri abụọ dị adị, ọ bụ nanị itoolu ka na-eguzo.
LORETO
Na October 25, 1697, onye Fada Jesuit bụ Juan María de Salvatierra, hiwere ozi izizi, nke e mere baptizim na aha Our Lady of Loreto, iji kwanyere Virgin ama ama nke obodo ya bụ Italy aka. Ozi ahụ ejedebeghị na obere ụlọ ntu, mana ọrụ izisa ozi ọma n'etiti ụmụ amaala ahụ kwere ka a malite ụlọ nsọ nkume na 1699, nke ọ bụ ezie na ugbu a ụlọ nsọ nwere uche nke ozi ahụ, bụ ọrụ kacha ochie na Californias.
Kụziri katalọgụ ndị Aborigine siri ike, rue mgbe ndị isi nke Loreto kpebiri ịkpọ ha ka ha rie. N'ime ite buru ibu nke a ka chebere, ụdị pozole a kwadebere nke mere ka nkuzi ahụ bụrụ ihe na-atọ ụtọ, dịka onye ntụzi ebe Ndebe Ihe Ochie nke Ọrụ, Estela Gutiérrez Fernández kọwara anyị.
Ọ gwakwara anyị na na ncheta nke afọ 300 nke Loreto Mission, ezubere iji rụọ ọrụ nchekwa na ha niile, yana akụkụ ochie nke ọdụ ụgbọ mmiri Loreto, nke ụlọ osisi ochie ya bụ ọkara ọkara iri na abụọ ka echekwara.
SAN JAVIER
Onye ụkọchukwu nke Loreto, Isaac Villafaña, na-agagharị na gwongworo ya ihe dị ka ugboro atọ n'ọnwa n'okporo ụzọ dị egwu, n'etiti ugwu, nke na-eduga na ozi San Javier, ọ nweghịkwa okpukpe ọ bụla n'ebe ahụ. Gagharị na obere obodo a na-alaghachi n'oge na-ahụkarị adobe na ụlọ nkwụ. Blọ mgbịrịgba ahụ, ihe ịchọ mma a na-agbari agbacha na ebe ịchụàjà atọ nke Baroque nke ozi a hiwere na 1699, nke kwesịrị obodo, ihe ijuanya na ebe dịpụrụ adịpụ na ebe a na-ebighị.
MULEGÉ
Naanị agha ebe ndị Mexico mere ka ndị America gbaa n'Agha nke 1847 bụ na Mulegé. N'afọ ahụ, a hapụlarị ozi obodo ahụ, nke hibere na 1705, ka a chụpụrụ ndị Jesuit na New Spain na 1768.
E wuru Santa Rosalía de Mulegé n'akụkụ osimiri na ụsọ Oké Osimiri Cortez. Ọ bụ ihe atụ kacha mkpa na esemokwu nke ozi. Mgbe ị na-eleta Mulegé, ọ na-atọ ụtọ ịmara Community Museum nke dị n'ụlọ mkpọrọ ochie.
SAN IGNACIO
Obodo San Ignacio, nke dị n'ime ala nke fọrọ nke nta ka ọ bụrụ n'etiti ala nke peninshula, ebe nkwụ nkwụ jupụtara. Ekele maka ọrụ mgbe niile na nkwado nke ndị kwesiri ntụkwasị obi, ọ bụ ebumnuche kachasị echekwa. Ebe ịchụàjà ya, ihe ọkpụkpụ na arịa ya sitere na narị afọ nke 18.
SANTA GERTRUDIS
Ozi Santa Santa Gertrudis dị na steeti Baja California, n'adịghị ka anọ ndị gara aga nọ na Baja California Sur.
Tọrọ ntọala na 1752, Santa Gertrudis, bụ ụlọ siri ike nke mgbidi ya, ogidi ya na ihe ngosi ya gosipụtara ọrụ ịwa nkume dị oke ọnụ. Ọ nwere nchịkọta nke ihe ndị dị mkpa nke colonial na ụlọ mgbịrịgba ahụ bụ ihe mbụ n'ihi na ọ dị iche na ụlọ nsọ ahụ.
Fada Mario Menghini Pecci, amụrụ na Italy mana afọ 46 ọ rụrụ ọrụ na peninshula, nwetara ego na nkwado aka ọrụ maka mweghachi nke ụlọ nsọ nke ozi a.
Nke mbụ, ọ chọtara ụfọdụ ụmụ amaala Baja California, otu ndị otu akpọrọ Mejibó AC, okwu bụ mkpu ọ isụ sitere n'aka ụmụ amaala Cochimí. Mgbe ahụ, o nwetara enyemaka site na parastatal Exportadora de Sal, S.A. na gọvanọ Baja California, Héctor Terán.
SAN BORJA
Otu narị kilomita n'ebe ugwu Santa Gertrudis, na Baja California, n'ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọhịa kaktus, ebe pitahayas na choyas jupụtara, na cardones na kandụl na-eguzo ruo mita itoolu, bụ ozi nke San Borja.
Ntọala ya na 1762, ọ bụ nke ikpeazụ nke ọrụ ndị ọzọ ewuru na peninshula. O nwere ihe di iche iche na enwere nkpuru adobe nke ulo mbu, mita ole na ole site na ulo okwute nke ndi Dominicans wuru mgbe ndi Jesuit lara; nke buru ibu ma obu oke nkiti.
N'ihi ịhapụ, San Borja vault gbanwere ma tụfuo ya, yabụ ọ nwere ike ịda ma ọ bụrụ na ewughachi ya. Onye ụkọchukwu bụ Mario Menghini, onye na-eje ozi ugbu a dị ka onye nnọchi bishọp maka mweghachi nke ọrụ abụọ Baja California, kọwaara anyị na ewepụtabeghị saịtị a ma na mmefu ego maka ọrụ ahụ bụ otu nde pesọs 600, n'ihi na ọ chọrọ nlezianya mmezi. Agbanyeghị, San Borja bụ otu n'ime ọrụ ndị kachasị amasị ndị njem maka ọdịmma na ịma mma ya.
N'etiti ozi ndị ọzọ
Na Baja California Sur ndị ọzọ na-arụ ọrụ ọzọ; La Paz na Todos Santos, n'obodo ndị nwere otu aha ahụ, efunahụla ọdịdị ochie ha site na mmegharị anya na-enweghị isi, yabụ ha enweghị obere mmasị. N'aka nke ọzọ, San Luis Gonzaga, nke hiwere na 1740, nọ na steeti ya, na-echekwa agwa ụmụ amaala ya ma bụrụ nke kachasị nta.
Ozi ala ọzọ nke Baja California bụ akụ dị oke ọnụ nke nwere ike ịcha ọzọ mana ọ na-ewe nnukwu nlekọta ma rụọ ọrụ iji nweta ya.
Isi mmalite: Amaghi Mexico Nke 248 / October 1997
