Mmepụta foto nke narị afọ nke 19 nwere otu ụdị njirimara nke usoro dị iche iche ejiri maka ijide na idozi onyonyo: daguerreotypes, ambrotypes, tintypes, carbon carbon and bichromated roba are some of them.
Enwere ike kewaa usoro a dị iche iche gaa na otu abụọ: ndị mepụtara otu onyonyo - akpọkwara ihe onyonyo igwefoto yana nke nwere akara sitere na daguerreotype- yana ndị nyere ohere imepụta ọtụtụ mmeputa - site na matrik na - adịghị mma. n'ime ụlọ gbara ọchịchịrị-, onye sitere na calotype.
N'ime ìgwè nke abụọ - ndị mere ka ọtụtụ mpịakọta nwee ike - usoro obibi akwụkwọ abụọ pụtara iche: iji nnu ma ọ bụ nnu nnu na akwụkwọ na akwụkwọ albuminous. Onye kere onye mbụ bụ Henry Fox-Talbot, onye nwetara foto ya site na akwụkwọ mpempe akwụkwọ na-adịghị mma. Mpempe akwụkwọ Albumen, n'aka nke ọzọ, bụ usoro ejiri 85% nke onyonyo mepụtara na narị afọ nke 19 mee, nke pụtara na ọtụtụ ihe nketa foto nke mba anyị - nke kwekọrọ na narị afọ ahụ - bụ achọtara na usoro a.
Akwụkwọ akwụkwọ bụ otu n'ime ihe mbụ eji ebipụta ihe ọma, na 1839 Louis Blanquart-Evrard gbalịrị ime ya site na ịmalite usoro ịme ihe na-adịghị mma na Niépce de St. Victor, bụ onye albumin na-etinye nnu ọla edo. . N'ụzọ dị otú a, Louis mere ụdị nnwale a ma tinye ya na mpempe akwụkwọ, na-emezi nsonaazụ calotypes nke Henry Fox Talbot, wee mepụta mbipụta foto ma gosipụta nsonaazụ ya na French Academy of Sciences (Mee 27 nke 1850). Otú ọ dị, ojiji ya na-ebelata n'ihi eziokwu ahụ bụ na ndị ọkachamara na-ese foto - naanị ndị ji ya mee ihe - nwetara ezigbo nsonaazụ na akwụkwọ emulsified maka mbipụta akwụkwọ (collodion ma ọ bụ gelatin).
Otu n'ime ihe isi ike kasịnụ n'ichepụta akwụkwọ albumin bụ na mgbe ejiri ọlaọcha na-eji ọlaọcha amata akwụkwọ ahụ, ọ na-abịa na mpempe akwụkwọ ahụ oge ụfọdụ site na mkpuchi albumin, ma ọ bụrụ na e meghị akwụkwọ ahụ ezi mma, nitrate meghachiri na ya na-eme ka nwa ntụpọ ma ọ bụ ntụpọ na elu oyiyi. Nsogbu ozo bu ogo nke akwukwo na ihe ndi ozo, ebe obu na ntaneti ma obu toning nke onyonyo enwetara na akwukwo albumen ha nwere ike ime mgbanwe nke chromatic. Ya mere, agbanyeghị na imepụta akwụkwọ albumen dị ka ọ dị mfe, o gosipụtara nsogbu siri ike. Agbanyeghị, enwere ndị nrụpụta rere ezigbo akwụkwọ albumen, ụlọ ọrụ ama ama bụ ndị nọ na Germany - ọkachasị ndị nọ na Dresden-, ebe a na-eri ọtụtụ nde akwa kwa afọ maka ụlọ ọrụ a.
Rodolfo Namias kọwara na "Ntụziaka" maka ime akwụkwọ, yana mmetụta ya na-eso ya na nnu ọla ọcha, bụ nke Rodolfo Namias kọwara na 1898:
A na-agba nke àkwá nke ọma ma kewapụ albumin na nkochi ime akwa; a na-ere ndị nke a maka ụlọ ahịa glove na ebe a na-eme achịcha achịcha. A na-agbazi albumin mmiri ahụ ka ọ bụrụ flakes, jiri aka ma ọ bụ jiri igwe pụrụ iche wee hapụ izu ike: ka awa ole na ole gachara, ọ ga - abụ mmiri mmiri ọzọ, akụkụ ahụ dị iche iche na - ekewapụ nke ọma. A gaghị enwe ike iji albumin mmiri ahụ enwetara ozugbo, mana a ga-ahapụrịrị ka ọ gbaa ụka ntakịrị, n'ihi na nke a na-enye ihe mkpuchi dị mfe nke ihe oyiyi ahụ… , na n’oge oyi ruo ụbọchị iri na ise; site na ọgbụgbọ na-egbu mmụọ nke ọ na-enye, a ga-agbakọ oge ọ ruru oke ya. Mgbe ahụ, gbaa ụka na-akwụsị na mgbakwunye nke obere ego nke acetic acid na ẹdụk. Tupu ị na-eji albumin a eme ihe, a ghaghị ịgbakwunye otu obere alkali chloride. Ebumnuche nke chloride a bụ ịmalite, na mmata nke akwụkwọ ahụ, na e guzobere ọlaọcha chloride yana akwa albumin, na ọlaọcha chloride a bụ nke ọma, yana ọlaọcha ọlaọcha, ihe dị nro.
Taa, anyị maara na e tinyere albumin n’ime ihe ndị e ji efere zinc mee, n’ime ya kwa, e sere n’elu ibé akwụkwọ pụrụ iche ndị magburu onwe ha na ịdị arọ ha dị mfe ha chọrọ ịkwadebe. A na-emikpu mpempe akwụkwọ ahụ na bat a, na-ejide ya n'akụkụ abụọ na-enweghị isi ma jiri nwayọọ nwayọọ wedata, na-ezere ka o kwere mee guzobe egosipụta; mgbe nkeji ma ọ bụ abụọ gasịrị, ewepụrụ ya ma kpọgidere ya nkụ. Ke ofụri ofụri, epupụta bụ okpukpu abụọ proteinaceous na-enye ha ihe ndị kasị nke onwunwu na homogeneous oyi akwa o kwere omume.
Ozugbo akọrọ, akwụkwọ ahụ kwesịrị ịbụ satin iji mee ka elu ala na-egbukepụ egbukepụ. Ọ bụrụ na arụ ọrụ ahụ nke ọma, a ga-enweta mpempe akwụkwọ albumen nwere isi na-adịghị mma (njirimara bụ isi nke akwụkwọ edozi nke ọma). Ejiri mpempe akwụkwọ protein dị ugbu a na ngwugwu nke edebere na ebe akọrọ maka mmata ọzọ. Emere nke a otu ụbọchị ma ọ bụ ụbọchị abụọ tupu ojiji ya, ọ bụ ezie na n'etiti 1850s (J.M. Reilly, 1960) enwere ike inweta ya amatala ma tinyekwa ya n'ụlọ ahịa ụfọdụ.
Maka mmetuta, ejiri 10% ọlaọcha nitrate mee ihe na mmiri distilled; Mgbe nke ahụ gasịrị, a wụsara ngwakọta ahụ n'ime bọket poselin, na n'okpuru nsị nke ọkụ na-adịghị ike (gas ma ọ bụ oriọna mmanụ, ọ bụghị mgbe ọ bụla), a na-ese akwụkwọ mpempe akwụkwọ na bat ọlaọcha maka minit abụọ ma ọ bụ atọ; ke akpatre enye ama asat ke ukem usụn̄ nte ke ini enye ekedide albumin, edi idahaemi ke ata ekịm. Ozugbo akọrọ, a gbanyere akwụkwọ ahụ na 5% citric acid ngwọta maka otu ma ọ bụ nkeji abụọ wee kpochaa ma kpoo n'etiti akwụkwọ nza. Ozugbo akpọnwụ, a na-akwakọba akwụkwọ ahụ maka iji ya mee ihe ọzọ, ma ọ bụ na-agbagharị, ya na akụkụ proteinace na-eche ihu, na ngwongwo cylindric nke ejiri akwụkwọ mechie. N'otu aka ahụ, akwụkwọ nchekwa ahụ echekwara na ebe kpọrọ nkụ (M. Carey Lea, 1886).
Iji mepụta mbipụta foto na ụdị akwụkwọ a, emechara usoro ndị a:
a) Akwụkwọ albumin ahụ mere ka ọ pụta ìhè gosipụtara ìhè anyanwụ mgbe ọ kpọtụrụ ya na nke na-adịghị mma, nke nwere ike ịbụ iko nwere albumin mkpụrụ, iko ya na collodion, ma ọ bụ gelatin.
b) E meela ka echiche dị n'okpuru mmiri na-agba agba.
c) Emere ya ka etoo ya, n'ozuzu ya jiri ihe edo edo edo edo.
d) Kwadoro na sodium thiosulfate.
f) N’ikpeazu, a sachara ya ma dọkwasị ya n’elu raketị maka ihicha.
Mpempe akwụkwọ albumen mbụ gosipụtara matte na elu, ebe na-egbu maramara gosipụtara na etiti afọ ndị 1950. Site iwebata foto stereoscopic na cartes de visite ("kaadị nleta"), akwụkwọ albumen nwere ọganihu kasịnụ (1850-1890).
Maka ahia ha, onyonyo ndị a ka etinyere na nkwado nkwado siri ike, ma soro starch, gelatin, gum arabic, dextrin ma ọ bụ albumin (JM Reilly, op. Cit), ma maka teknụzụ na ọmarịcha ihe, ebe ụdị akwụkwọ eji na Mbipụta foto, dị ka a tụlere, dị ezigbo mkpa. Mgbe ụfọdụ, a na-etinye ihe oyiyi ndị a na-emepụtaghị na ọba, na oge ndị ọzọ, na-etinye ha na ngwugwu ma ọ bụ envelopu, nke ha na-agbanyekarị ma ọ bụ na-afụ ụfụ, nke bụ ihe gbasara ihe ọmụmụ a.
Mpempe akwụkwọ mpịakọta ndị a na-enweghị atụ jikọtara ma ọ bụ wrinkled n'ihi mgbanwe nke iru mmiri na ọnọdụ okpomọkụ nwere ike ime na ebe ebe echekwara ha tupu ha abata na INAH Photo Library, nke mekwara ka ụfọdụ ihe osise na-agba ọsọ. .
N'ezie, nsogbu ndị sitere na ngbanwe nke akwụkwọ albumen ka akọwara na akwụkwọ ntuziaka mbụ maka ịkọwapụta ụdị akwụkwọ foto a, yana kwa azịza ya, nke gụnyere idozi mbipụta ndị ahụ na nkwado kaadiboodu nke abụọ, ọ bụ ezie na azịza a na-arụ ọrụ ma ọ bụrụ na curl bụ ìhè (JM cit.).
A na-emegharị windo nke akwụkwọ ahụ site na ọdịiche dị na iru mmiri na gburugburu ebe obibi, ebe ọ bụ na nsị ya dị obere na albumin mkpụrụ karịa nkwado akwụkwọ, nke na-eme ka eriri nkwado ahụ zaa n'ihi ọdịiche dị na esemokwu.
Chemical na anụ ahụ kwụsiri ike nke usoro foto a dị oke ala, nke na-eme ka onyonyo mepụtara na usoro a nwee ike ịka njọ, ma n'ihi ihe gburugburu ebe obibi na nke sitere na njirimara nke albumin na ọlaọcha foto nke ihe onyonyo mepụtara Direct obibi akwụkwọ.
Ọ bụ ezie na enwere ọmụmụ ihe na ihe ndị gbanwere ndụ nke ụdị mbipụta a, nke na-atụ aro ụfọdụ ụzọ iji kwụsị oge mmebi, enweghị ọhụụ zuru ụwa ọnụ nke nsogbu ahụ nke na-enye ohere ka mbipụta foto nke usoro ndị a kpọtụrụ aha na-echekwa n'ụzọ dị mkpa.
INAH Photo Library nwere mkpokọta ihe dika 10,000 iberibe akwukwo, ha nile bara ezigbo uru, karie ihe banyere odida obodo na eserese. Ọtụtụ foto nke nchịkọta a nọ n'ọnọdụ ka njọ nke na -adịghị mma n'agbanyeghị ọnọdụ nchekwa siri ike-, nke emebere mmemme ọrụ mweghachi nke ga-enye ohere ịzọpụta mpempe ndị a na mgbasa ha. N'iweghachi mweghachi, a na-etinye usoro ndị a gbanwere iji weghachite akwụkwọ, nke na-agbake "iguzosi ike n'ezi ihe" na ịga n'ihu nke nkwado ahụ, ọ bụ ezie na mgbe a bịara itinye aka na mkpụrụ ma ọ bụ ihe oyiyi ahụ, nsogbu siri ike na-eche ihu, ebe ọ bụ na usoro na ihe eji eme ihe adighi dika ihe di nkpa nke ntinye aka. N'aka nke ọzọ, usoro kemịkal anaghị adabara n'ụdị ụdị a, ebe ọ bụ na ha gbanwere usoro ihe omimi nke ọlaọcha na-akpụ ihe oyiyi (site na ọlaọcha foto na ọlaọcha nke filamentary), na-agbanwe ụda ahụ, usoro a na-agaghị agbanwe agbanwe.
Nke a bụ otu esi mee ihe ndị a:
a) Ihe ndekọ ederede nke akụkụ mbụ akpọrọ tupu ọgwụgwọ.
b) Nchọpụta anụ ahụ na kemịkal nke nhazi nke mpempe akwụkwọ albumin.
c) Ozugbo emere nyocha nke iberibe ahụ, a doro ha ụzọ mgbochi mmiri oyi, nke mgbe ịbawanye pasent mmiri site na ịdị arọ na nhazi nke mpempe ọ bụla ga-ewepụ ha.
d) Anyi wee kpoo ma kpugharia uzo mbu nke foto a site na igwe akwukwo.
e) N'ikpeazụ, a tụkwasịrị onye ọ bụla na nkwado siri ike na-akwado ph, nke na-enyere aka ichekwa usoro mbụ ya, na-ezere mmeghachi omume kemịkalụ nwere ike ịdabere na nkwado bụ isi na onyogho ahụ (fading, stains, etc.).
Ekwesiri ighota na oru nnaputa na oru nke ichota ihe osise bu ihe di nkpa iji ghota na ihe osise bu ihe ncheta nke ndi mmadu, mba, obughi ihe si na usoro ihe omuma ma obu nzute na thanatos.
