Mahadum Sonora nwere ụlọ ihe ngosi nka a dị mkpa a raara nye nkuzi na mgbasa nke akụ na ụba na akụkọ ihe mere eme nke steeti Sonora.
Ọ bụ Ọchịagha Abelardo Rodríguez wuru ya n’agbata 1944 na 1948, onye ji ụlọ a mee ka ndị ntorobịa si Sonora mara banyere mgbọrọgwụ ha.
Ise bụ ime ụlọ na-egosi agbụrụ na nka nke ndị omenkà na mummies nke Yécora nke ihe dịka 10,000 afọ.
Anyị na-akwado ịgagharị onye mbụ raara nye mpaghara paleontology na archaeology. Nke kacha ochie fọdụrụ jikọtara ya na ndị mbịara na steeti ahụ na eserese gburugburu ebe obibi na ndụ anụmanụ n'oge afọ ice ikpeazụ gara aga, nke mere ka mbata mmadụ gafere na kọntinent anyị ihe dịka puku afọ iri ise gara aga. Nke a doro anya site na ihe ochie mmadụ kachasị ochie achọpụtara na America: okpokoro isi si San Diego, California, nke egosiri foto ya.
E nwekwara a mastodon agba achọtara na mpaghara Ocuca; ihe ịchọ mma bison achọpụtara na Arivochi, ihe atụ nke anụmanụ nke oge ochie, yana map nke steeti ebe egosipụtara saịtị ebe achọtara ọdịnala oge ochie.
Akụkụ a na-egosikwa nkume, shei na ọkpụkpụ dị ka ihe nchacha, nke aka na aka aka, akara na akụ.
Na ohere nke abụọ raara nye ndị nchịkọta na ndị ọrụ ugbo. N'ihu ihu, e nwere ngwa ọrụ ndị dị ka ndị na-agagharị agagharị na metates, bụ ndị ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme dere na-echepụta iji mee ka mkpụrụ ghọọ ntụ. Ka ọ dị ugbu a, ndị otu dinta na-achịkọta jiri ihe ntụgharị dị ihe dịka afọ 5,000 gara aga na steeti. A na-egosikwa ihe ịchọ mma. A na-egosipụta okwute, mkpokoro na ejula, ọla ndị dị oke ọnụ na eserese na isi na-esi isi nke na-achọ mma ahụ ma gosipụta n'aka ndị isi ndị agha ma ọ bụ nke mmekọrịta mmadụ na ibe ya iji gosipụta omume anwansi nke okpukpe ma ọ bụ naanị ezigbo mma.
Na mgbakwunye, kọmpụta ihe ngosi gosipụtara olu, ọla aka, mgbaaka, mgbaaka imi na ntị ntị, bụ ndị a hụrụ dị ka onyinye na ebe a na-eli ozu.
Na ime ụlọ nke atọ na-amalite ọtụtụ ụdị akwa na akwa, na-akọwapụta n’etiti ha, nkata ndị ejiri eriri mepụta sitere na ahịhịa dị ka torote na lechuguilla ma ọ bụ ahịhịa amị nke na-eto na aguajes; na arịa, ihe oyiyi, ọkọlọtọ ma ọ bụ paịpụ ụrọ e ji ụrọ kpụọ bụ́ ndị rụrụ ọrụ n’oge ochie dị ka arịa maka ịchekwa nri na mmiri.
Nke anọ bụ otu n'ime ndị na-eme njem nleta na-adọrọ mmasị, n'ihi na ọ na-egosipụta Yécora mummies. Inweta nke ahụ mere ka anyị mata ákwà ndị ji ejiji n’elu ugwu ndị bi na Sonora. Ejiri ahịhịa osisi, ọkachasị sitere na osisi akpọrọ Yuca.
Na ngalaba akuko anyi nwere ike ighota site na njem ndi ozo nke ndi Spen na ala Sonoran. Omenala na odide nke narị afọ nke 19, Porfiriato, mgbanwe na ntọala nke Mahadum nke Sonora.
N'ikpeazụ, Museum Museum na-enye ndị ọzọ ụlọ abụọ maka ihe ngosi nwa oge.
Ọnọdụ: Luis Encinas y Rosales, Centro (Hermosillo, Sonora).
