Anyị na-ewetara gị ụzọ nke ndụ na ọrụ nke Jesuit okpukpe a, amụrụ na Port nke Veracruz, onye edemede nke nchọpụta ama ama Historia Antigua de México.
Site na ọdụ ụgbọ mmiri nke Veracruz (1731-1787) Francisco Javier Clavijero Ọ banyere na seminarị Jesuit nke Tepotzotlán (na Steeti Mexico) site na nwata.
Ọ bụ prọfesọ dị ebube, friar a bụ onye ọhụrụ na nkuzi nke nkà ihe ọmụma na akwụkwọ: ọ na-enweta ihe ọmụma miri emi nke mgbakọ na mwepụ na nke sayensị. Ọ bụ polyglot a ma ama na-asụ ọtụtụ asụsụ gụnyere Nahuatl na Otomí; ma na-azụlite egwu na akwụkwọ ozi Latin na Spanish.
Mgbe a chụpụrụ ndị Jesuit na New Spain na 1747, e zigara ndị okpukpe Italytali ebe ọ nọrọ ruo mgbe ọ nwụrụ. Na Bologna, o dere ọrụ na Spanish Akụkọ mgbe ochie nke Mexico, nke sitere na nkọwa nke ndagwurugwu Anahuac na nnyefe nke Mexico na ụlọ mkpọrọ Cuauhtémoc. N'ime nyocha ya ọ na-enyocha n'ụzọ zuru ezu otu mmekọrịta mmadụ na ibe ya, okpukperechi, ndụ ọdịbendị na omenaala nke ụmụ amaala ahụ, site na echiche ọhụrụ na nke zuru oke. A na-ebipụta ọrụ ya na nke mbụ ya na Italian na 1780; nsụgharị Spanish malitere site na 1824.
Clavijero bụkwa onye edemede nke Akụkọ mgbe ochie California, bipụtara na Venice afọ abụọ ọ nwụsịrị.
N’akwụkwọ ya, onye ọkọ akụkọ ihe mere eme a ma ama na-ede akwụkwọ na-egosi otú oge gara aga nke ndị mmadụ nwere ike isi metụta ọdịnihu ya.
