N’ebe ndịda, e nwere ụsọ mmiri ndị nwere ogologo ájá dị n’oké osimiri mejupụtara ụsọ oké osimiri Pacific, bụ́ nke oké mgbidi kwụ ọtọ nke oké nkume siri ike na-akwalite. Site na Osimiri Coahuayana ruo na Balsas, ụdọ mmiri dị egwu, nke na-eme ihe ike, nke dịpụrụ adịpụ, nke osimiri oge ochie na-ekpughe, ma maa mma!
Site n’ugwu ndị mara mma dị n’akụkụ ụsọ oké osimiri, ọdịdị elu ala na-agbadata na-akwụsị na mberede n’oké osimiri ahụ, na-enye ugwu dị egwu, nke ụgbọ mmiri ya na-agbasi ike n’ukwu ya. Ugwu ya dị ka ụlọ nche iji chee echiche, maka ọtụtụ kilomita, ọdịdị dị iche iche nke ụsọ mmiri. Obere ndagwurugwu na ụsọ mmiri dị n'etiti nnukwu ugwu dị egwu nke na-egosipụta ugwu mgbawa nke nnukwu okwute ndị a na-eme, dị ka ọgịga nke dinosaurs prehistoric, ma banye n'ime mmiri ebe ha na-etolite ala na agwaetiti.
Osisi na ahịhịa na-enweghị atụ nke na-ekpuchi elu ugwu, n'akụkụ osimiri na iyi, oké iwe nke ahịhịa na-ekpo ọkụ ruru na njedebe ya. Nnukwu osisi mulatto, nke nwere ogwe uhie, gbagoro na mbara igwe, n'ọgụ kpụ ọkụ n'ọnụ maka ìhè anyanwụ, megide ceibas na osisi chestnut. Mgbe ọ sachara ahịhịa amị, anyanwụ na-ehichapu site na mpempe akwụkwọ ndị ahụ ma mepụta eri dị nro na-emebi ọchịchịrị nke ime ọhịa, ebe ọ na-achọpụta ero na ero nke na-amịpụta ndụ site na ogwe; yana lianas na creeper na, na aghara aghara, na-ejide onwe ha, na-ejikọ ndekọ na ahịhịa, ma pịgide ha ruo ọnwụ.
Na mgbede, ìhè ọla edo nke anwụ na-acha na-eme ka agba dị iche iche mara mma: acha anụnụ anụnụ nke na, mgbe ha rutere n’akụkụ osimiri, ebili mmiri ahụ na-achazi ọcha; edo edo nke aja, nke juputara na obere ntighari mgbe anwu nke anyanwu biara; akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ nke nkwụ nke dị n'akụkụ ụsọ oké osimiri na mangroves na-esote ebe ndị dị nso, ebe ìgwè atụrụ na-agagharị na-achọ nri.
N’ebe ndịda, e nwere ụsọ mmiri ndị nwere ogologo ájá dị n’oké osimiri mejupụtara ụsọ oké osimiri ahụ, bụ́ nke oké mgbidi kwụ ọtọ nke oké nkume siri ike wesara ya. Site na Osimiri Coahuayana ruo na Balsas, ụdọ mmiri dị egwu, nke na-eme ihe ike, nke dịpụrụ adịpụ, nke osimiri oge ochie na-ekpughe, ma maa mma! Nke a bụ ụsọ oké osimiri nke Michoacán, otu n'ime ebe ikpeazụ siri ike nke ịma mma mara mma na Mexico, mgbe ọtụtụ ọdụ ụgbọ mmiri ya na oke osimiri mara mma wakporo nnukwu ogige ndị njem, bụ ndị mezigharịrị ihu ala ma wepụ ndị mbido ya.
Ọ bụ kpọmkwem iche iche mere ka mpaghara mpaghara a bụrụ ebe mgbaba kachasị mma maka anụ ọhịa na ọtụtụ mmadụ dị iche iche na-agbasi mbọ ike ichekwa ọdịnala ha na ụzọ ndụ ha kemgbe ọtụtụ narị afọ, n'agbanyeghị mbuso agha na-enweghị isi nke mmepeanya nke oge a iji kpochapụ ha. Ọtụtụ ụmụ amaala bi n’ógbè ahụ n’obere obodo dị n’akụkụ mmiri, bụ́ ebe asụsụ Nahuatl nọchiri Spanish. Ọnọdụ ikuku na-adọrọ adọrọ na-adịkarị ntakịrị n'ime obere ụlọ ahịa nke charrerías, ka na-enweghị ọkụ eletrik, na-enwu n'abalị na oriọna, ndị ọkụ ọkụ ha zụtara ma rere ya n'asụsụ dị iche na nke oge ochie, nke gosipụtara ọnụnọ dị ike nke Ọdịbendị oge ochie, nwere mgbọrọgwụ siri ike nke na ha bara uru n'oge a.
Kemgbe ọ bụ nwata, ụzọ ndụ dị iche iche dị iche iche: ụmụaka ndị tolitere na-egwu egwu na ebili mmiri ma ọ bụ na-agba ọsọ n'efu na osimiri; ha na-amụta ịkụ azụ na estuaries ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ozugbo ha mụtara ịga ije; emikpu n'ime uwa, ebe echiche a puputara juputara n'echiche efu. Ma ọ pụghị ịbụ n'ụzọ ọzọ, na ntọala magburu onwe ya nke ha na-etolite, na-akpachi anya na okike, n'etiti ụdị egwu dị egwu nke ụmụ anụmanụ ma ọ bụ nnukwu aka na-ebili site na omimi nke oke osimiri wee tụọ igwe. , dị ka a ga-asị na ọ bụ ngosipụta ikpeazụ nke nnukwu dike mmiri riri n'okpuru mmiri.
N'okpuru agwaetiti nke nnukwu okwute mebere, mmiri mmiri emeela tunnels site na nke ebili mmiri ahụ na-abanye n'ime ya site na mbigbọ dị ike nke mebiri site na mgbidi nkume, ịpụta na nsọtụ ọzọ nke gbanwere igirigi.
Oké iwe na-enweghị njedebe nke ebili mmiri nke oke osimiri na-ada na ájá, na-abawanye n'abalị, na ebili mmiri dị elu ma na-eme mkpọtụ ntị na ntị na ntị, dị ka a ga-asị na ọ na-anwa ịgọnahụ aha ya: Pacific. Ike nke ebili mmiri ahụ ruru oke ime ihe ike ya mgbe ọ na-abawanye nha ya na mbata nke afọ ndị ahụ kwa afọ; ma, gbanahụ oke ya, dị ka a ga-eweghachi ala ya, ọ na-agbaji ájá ma weghachite ụsọ mmiri. Igwe ojii gbara ọchịchịrị na-agbanwe ụbọchị dị ka abalị ma na-eme ka ọnọdụ apocalyptic na-atụ ụjọ; ọ na-ewetara ya ide mmiri nke na-erubata ihe ndina osimiri, na-asacha mkpọda ugwu, na-ebu apịtị na osisi, na idei mmiri niile. Oké ifufe ahụ ifufe na-erepịa nkwụ na-ebibi ụlọ ndị ahụ, na-agbasasị ha n'ikuku n'ụgbọ mmiri. Na-enwe mmetụta nke ịdị nso nke ogbaaghara, ụwa agbahapụwo; ụmụ anụmanụ na-agba ọsọ ngwa ngwa ma nwoke ahụ makpuo.
Mgbe oké ifufe ahụ gasịrị, udo dị na-aga n'ihu. N'uhuruchi nke udo, mgbe elu igwe jupụtara na urukpuru ojii, nnụnụ na-efe ọsọ na-achọ ebe mgbaba n'abalị na-apụta ìhè, ikuku na-eku ume na-eku elu nke nkwụ.
Ejikọtara na ahụmịhe nke ọdịdị ala bụ ibi na ụmụ mmadụ ndị ọzọ anyị na ha ga-ekikọ ụwa. Site na obere ahịhịa nsị nke bu nnukwu nnụnụ ya n'ubu ya, na-adọkpụ ya n'ájá ma na-ahapụ ụzọ nke obere egwu yiri ibe ya; ọbụna nduru mmiri na-adọrọ mmasị nke na-eso oku dị omimi na nke a na-apụghị ịgbanahụ agbanahụ ma gaa n'ụsọ osimiri kwa afọ, mgbe njem na-egbu mgbu gafere site na ájá, na-etinye nsen ha n'obere oghere ndị a gwuru na azụ ha.
Otu n'ime nkọwa kachasị ịtụnanya bụ na turtles na-etolite n'ụsọ osimiri ebe enweghị ọkụ ọkụ. Na oge spawn, mgbe ị na-eje ije n'ụsọ oké osimiri n'abalị, ọ na-eju anya ịnwe igwe ojii nke ihe na-akpụ akpụ, na-eduzi onwe ha n'ọchịchịrị ahụ na-eme ka a mata. N'ihe doro anya nke ájá ọnụ ọgụgụ nke golfinas, osisi loggerheads na ọbụna ọhụụ na-enweghị atụ nke nnukwu lute pụtara.
Mgbe ọ fọrọ nke nta ka ọ nwụọ, ọnụ ọgụgụ ndị chelonia ejirila nwayọọ nwayọọ nwetaghachi ekele maka ihe dị mma nke ndị otu gburugburu, dị ka ụmụ akwụkwọ nke Mahadum Michoacán, bụ ndị mepụtara mgbalị siri ike iji mata ndị mmadụ maka nchedo nduru. Ihe nrite nke kwesiri mgbalị gị bụ ọmụmụ nke obere hatchlings, ndị si n'ụzọ ájá pụta wee rụọ ọrụ nzuzu n'oké osimiri na ngosipụta dị ebube nke oke ndụ nke ndụ iji dịrị ndụ na Eluigwe na Ala.
Nnukwu nnụnụ dị iche iche bụ ihe ọzọ dị ịtụnanya dị na mpaghara ahụ. Na nhazi, dị ka obere ndị agha, n'ụsọ oké osimiri ahụ, ìgwè nnụnụ ndị na-eme mkpọtụ na-ele anya mmiri na ebili mmiri ka ha na-achọgharị mkpagharị nke oké osimiri nke na-egosi na ụsọ mmiri dị na nsọtụ mmiri ahụ. N’ebe ahụ ka ha dị, ha nwere oke mmiri ozuzo buru ibu; ndị nọn ahụ nwere azụ ojii na afọ ọcha, dị ka a ga-asị na ha yi uwe mwụda; akwa mmiri mmiri na-agbakọta iji nye obere nkwụsi ike na ifufe; ndị pelicans na akpa akpịrị ha; na chichicuilotes nwere ụkwụ dị ogologo ma dịkwa mkpụmkpụ.
N'ime ime obodo, n'ebe ezoro ezo nke ezoro ezo na apịtị mangrove, ndị na-acha ọcha na-acha ọcha na-apụ apụ na ahịhịa ndụ, jiri nwayọ gafere mmiri na-adịghị mma, na-anwa ijide obere azụ na-agba ọsọ ngwa ngwa n'etiti ụkwụ ha abụọ. Enwekwara more egrets na canoe beaks, ndị ibis nwere mkpa na curved beaks; na, mgbe ụfọdụ, spatula na-acha pink.
N'elu ọnụ ọnụ ugwu na agwaetiti ndị ka nnụnụ booby na nnụnụ frigate na-ebi, bụ ndị nsị ha na-eme ka nkume dị ọcha na-enye echiche nke ịbụ ndị snow kpuchiri. Mụ nwoke nke nnụnụ frig ahụ nwere akwa dị ọcha na-acha ọbara ọbara, nke na-adị iche nke ukwuu na akwa ojii ha; ọ bụ ihe a na-ahụkarị, n'oke dị elu, ọnụ ọgụgụ ya gbara ọchịchịrị nke nwere nku ụsụ, n'ụgbọ elu dị nwayọọ, na-efegharị na elu ikuku nke ikuku.
Nakwa onye na-elekọta Mahadum Michoacán, a na-emepe mmemme nke ọmụmụ na nchekwa nke iguana. Nleta ebe nlebara anya nke oma di nma, ebe iguanas nke nha nile di, agba na… flavors na etolite ma muo ihe n’ime ngidi na itienna!
N'ikpere mmiri, n'okpuru ìhè ọnwa, ịma mma nke ụwa a dị ebube na nke magburu onwe ya na-ekpuchi mkpụrụ obi. Mana mmepeanya na-emebi nguzozi; Ọ bụ ezie na o nyela ụfọdụ uru dị ka ụgbọ mmiri ụgbọ mmiri maka ịkụ azụ, nke mejupụtara nnukwu ụgbọ mmiri osisi na ụmara ochie, iwebata ọdịbendị nke ọdịbendị na ọdịdị na enweghị nghọta na nsonaazụ ya niile kpatara mmetọ ala. ya na mkpofu ulo oru nke, n'ihi amaghi njikwa ya na enweghi usoro iji kpofu ya, na ebibi gburugburu ebe obibi.
Di iche iche nke echiche, ndi mmadu, gburugburu, nro, bu ihe di nkpa na ndu. Ichebe akụ na ụba ọdịbendị nke mejupụtara mba anyị enweghị ike yigharị. A Mexico obi ụtọ nke mgbọrọgwụ dị mkpa, na-echekwa eke ebe, dị ka ọlaedo osimiri ebe nduru na-eyi akwa ha iji nọgide na-egosipụta ikike nke ndụ; na ebe ohia iji mata ihe okike na onwe gi; ebe anyị nwere ike ihi ụra n'okpuru kpakpando ma chọpụtakwa nnwere onwe. E kwuwerị, nnwere onwe so n'ihe na-eme ka anyị bụrụ mmadụ ...
